Józefa Kamocka

Urodzona w rodzinie inteligenckiej pochodzenia szlacheckiego.

Uczyła się na pensji żeńskiej w Kaliszu, następnie także prywatnie w Warszawie. Uczestniczyła w pogadankach pedagogicznych Narcyzy Żmichowskiej. W 1861 r. złożyła egzamin rządowy na nauczycielkę klas młodszych, rok później uzyskała prawo nauczania języka polskiego, a także literatury i języka francuskiego w klasach starszych.

Nauczycielka na pensji sióstr wizytek w Warszawie, potem także w rządowej szkole dla dziewcząt. W czasie powstania styczniowego współpracowała z organizacją narodową. W roku 1875 porzuciła pracę w rusyfikowanym szkolnictwie rządowym. Nauczała na kompletach i w na pół tajnej pensji; jako współpracownik Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności prowadziła nielegalne nauczanie szwaczek i służby domowej, a także nielegalne kursy dokształcające dla nauczycielek. Była przełożoną Schronienia dla Nauczycielek – domu przeznaczonego dla seniorek, które zakończyły już pracę zawodową. Autorka podręczników szkolnych, rozpraw metodyczno-dydaktycznych i artykułów pedagogicznych, a także modlitewników dla młodzieży.

• Józefa Kamocka, [w:] Dawne ortografie, gramatyki i podręczniki języka polskiego, Seria B, 2018.