Ksawery Bronikowski

Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim.

Działacz polityczny i publicysta. W trakcie studiów redagował czasopismo „Dekada”, współpracujące z tajnym stowarzyszeniem Wolnych Polaków. Po śledztwie i represjach rozpoczął pracę w „Gazecie Polskiej”, a następnie w „Kurierze Polskim”. Uczestniczył w przygotowaniu powstania listopadowego, w którym następnie wziął udział, najpierw jako agitator, próbujący zachęcić do zrywu jak największą rzeszę mieszkańców Warszawy, a potem jako żołnierz i oficer. Po kapitulacji powstańców emigrował do Niemiec, a w 1832 r. przeniósł się do Paryża, gdzie nadal pracował dla sprawy polskiej. Na obczyźnie redagował takie czasopisma jak ,„Feniks”, „Kroniki Emigracji Polskiej” i „Souvenirs de la Pologne”. Od roku 1844 pracował jako dyrektor szkoły polskiej i wykładowca języka polskiego, autor gramatyki dla młodzieży polskiej we Francji.

• Ksawery Bronikowski, [w:] Gmina Korzenna.
• Helena Więckowska, Bronikowski Ksawery, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 2, Kraków 1936, s. 468–470.