Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

wykrzyknik część mowy

Język: polski
EJO 1999, 644 Definicja współczesna

Wykrzykniki. Wyrazy, które różnią się od wszystkich pozostałych tym, że w zasadzie nie wchodzą w związki syntaktyczne z innymi wyrazami, lecz używane są w funkcji wypowiedzeń, np. Pfe! Hej! Och! [...].

Cytaty

Wykrzykniki są. Ah! Radości O! o that! Zgody Oh! Boleści Alas! Politowania Fy! Obrzydzenia Hey! Podziwienia Hush! Milczenia

W pierwszych wiekach rodu ludzkiego niemowlęctwa człowiek równie prawie ze źwierzętami czuciem się tylko powodował, stąd najpierwszemi ludzkiego języka wyrazami są wykrzykniki natchnione uczuciem, jakiem człowiek był ożywiony, a wydane narzędziami ustroja ludzkiego wszystkim ludziom mniéj więcéj spólnemi. Stąd też wykrzykniki wszystkich języków są z sobą najpodobniejsze.

Wykrzyknikami nazywają się, jak widzieliśmy, najpiérwsze w każdym języku bez namysłu, bardzo krótkie, w skutek gwałtowniéjszégo czucia z piersi człowieka wydobyte wyrazy.

Wielu Grammatykarzów a nawet sam rozumowny Kopczyński zalicza do wykrzykników następne wyrazy i wyrażenia: biada! dajgobogu! dajgokatu! daléj chłopcy! [...] i t. p. bardzo niesłusznie: bo te wyrazy są już wyraźniéjszégo znaczenia, większego namysłu, połączenia myśli zimniejszéj i rozwagi wyrażeniami. Gdybyśmy podobne wyrażenia za wykrzykniki mieli; żadenby grammatykarz ich wyliczyć nie potrafił.