terminów gramatycznych online
rodzaj żeński
Rodzaj gramatyczny jest kategorią gramatyczną obejmującą w pol. wszystkie odmienne części mowy [...]. Podstawowym kryterium, na podstawie którego dokonuje się podziału rzeczowników na klasy rodzajowe, jest więc kryterium syntaktyczne. Kryterium to pozwala na wyróżnienie w jęz. pol. co najmniej pięciu klas rodzajowych rzeczownika: 1. rzeczowniki męsko-osobowe. 2. męskożywotne. 3. męskonieżywotne. 4. nijakie. 5. żeńskie.
Cytaty
Anglicy mają trzy rodzaje męski, żeński i nijaki. [...]
Do żeńskiego rodzaju należą Boginie niewiasty i samice zwiérząt, gdy równie ich płeć wyrazić chcemy [...]. Rodzaje męzki i żeński wyrażamy pospolicie przez te zaimki he on, she ona, a ich przymioty przez his jégo, her jéj, their ich, a rodzáj nijaki przez it to, przymioty zaś jego przez its tégo, their ich.
Le kładzie się przed Imionami Rodzaju Męzkiego. La przed Imionami Rodzaju żeńskiego.
[Genus] Femini[n]um. [Rodzaj] Niewieści czyli żeński.
Nie masz i w tém wielkiéj precyzyi, gdy mówiąc zbiorowo o osobach, podciągam kobiéty pod rodzaj męzki: ci rodzice dobroczyńcy; a mówiąc o całych narodach i ludach, znowu nie wiem podług jakiéj precyzji podciągać je muszę pod rodzaj żeński czyli obojętny: te ludy, te narody, a nie ci ludowie, narodowie.
Trzy są rodzaje Rzeczowników w liczbie pojedynczéj: męzki, żeński i nijaki.
Ogólnie Rzeczownik jest rodzaju żeńskiego, kiedy oznacza przedmiot płci żeńskiej, albo gdy ma zakończenie żeńskie, tj. samogłoski a, i, lub spółgłoski cienkie.
W szczególności atoli rodzaju żeńskiego dla zakończenia są Rzeczowniki na spółgłoski cienkie.
Kiedy zamiast który mówimy rzeczownikowym krojem: któren, wtedy i Biernik l. poj. rodz. żeńs. powié się z końcówką rzeczownikową: którę zamiast: którą.
Rodzaj [...] żeń..
Mamy w języku naszym trzy grammatyczne rodzaje, a te są: męski, żeński i nijaki, np. ojciec, matka, dziecię.
Wszelkie rzeczowniki [...] znaczące płeć żeńską lub wyobrażenie żeńskie, są rodzaju żeńskiego, np. niewiasta, baba, klacz, kotka, suka.
Dwa są rodzaje istot wedle płci: męski i żeński, ale są także istoty bezpłciowe, jakiemi są wszystkie rzeczy martwe, lub co do płci obojętne, — rodzaje też istotników są trzy: męski, żeński, oraz nijaki.
Końcówka na spółgłoski miękkie następujące: w’, ź dź, ć, przypada zwykle rodzajowi żeńskiemu (…). Żeński ma końcówkę samogłoskową a, i (…).
Rodzajów jest trzy: męzki np. ten ojciec, syn, stół […]; żeński np. ta matka, córka, książka […]; nijaki np. to dziécię, wilczę, cacko […].
Jakie są istotniki rodzaju żeńskiego? a) Ze znaczenia: Żeńskiego rodzaju są istotniki, oznaczające niewiasty i zwierzęta płci żeńskiéj i wszelkie istoty, które sobie wyobrażamy w postaci lub z własnościami żeńskiemi […]. b) Z zakończenia. 1) Istotniki, kończące się na samogłoski a, i [...]. 2) Istotniki, zakończone na spółgłoski miękkie, szczególniéj oznaczające dobre i złe przymioty [...].
Rzeczowniki, do których da się zastosować tylko słówko: ten, są rodzaju męskiego.
Rzeczowniki, do których da się zastosować tylko słówko: ta, są rodzaju żeńskiego.
Rzeczowniki, do których da się zastosować tylko słówko: to, są rodzaju nijakiego.
Inny wyjątek stanowi również Biernik licz. pojed. na rodz. żeński od zaimka 3-éj osoby: on, ona, ono, który zamiast: ję jest: ją.
Polskie rzeczowniki mają trzy rodzaje: męski, żeński i nijaki. Męski rodzaj wskazuje wyraz ten, żeński ta, nijaki to. Są więc rzeczowniki: ojciec, kowal, koń, kogut, kamień, ogień rodzaju męskiego; rzeczowniki: matka, panna, pani, kura, jabłoń, woda, prawda rodzaju żeńskiego; rzeczowniki: dziecko, źrebię, pole, kłamstwo rodzaju nijakiego.