terminów gramatycznych online
rodzaj żeński
Rodzaj gramatyczny jest kategorią gramatyczną obejmującą w pol. wszystkie odmienne części mowy [...]. Podstawowym kryterium, na podstawie którego dokonuje się podziału rzeczowników na klasy rodzajowe, jest więc kryterium syntaktyczne. Kryterium to pozwala na wyróżnienie w jęz. pol. co najmniej pięciu klas rodzajowych rzeczownika: 1. rzeczowniki męsko-osobowe. 2. męskożywotne. 3. męskonieżywotne. 4. nijakie. 5. żeńskie.
Cytaty
Skrócenia zwyczajne w pismie. [...] n. rod. nazwisko rodowe r. m. rodzaj męzki r. ż. rodzaj żeński r. n. rodzaj nijaki spk. spadek l. poje. liczba pojedyńcza l. mn. liczba mnoga sł. dk. słowo dokonane sł. ndk. słowo niedokonane.
Rodzajów jest trzy, męzki, żeński, i nijaki. Męzki [...] Żeński [...] Nijaki [...].
Stopień wyższy rodzaju męzkiego, tań-sz-y [...] rodzaju żeńsk. tań-sz-a, i t. d. rodzaju nijak. tań-sz-e, i t. d.
Rodzaju żeńskiego ze znaczenia są: wszystkie imiona kobiet, zwierząt samic i takich istót lub rzeczy, które sobie wyobrażamy w postaci lub z własnościami żeńskiemi, np. pani, matka, królowa, bogini, kotka, lwica, krowa itd.
Rodzaju żeńskiego z zakończenia są rzeczowniki kończące się na samogłoski a, i, jako też na spółgłoski miękkie, np. bania, rola, szkoła, żółć, miłość, wieś, pieśń, kość, ość, złość itd.; jednak tu znajdują się liczne wyjątki.
Rzeczowniki mają trzy rodzaje: rzeczowniki żywotne, oznaczające płeć męzką, są rodzaju męzkiego, np. sąsiad, lew; oznaczające płeć żeńską, są rodzaju żeńskiego: służąca, kura; oznaczające zaś młode pokolenie, są rodzaju nijakiego: [...] kurczę.
Rzeczowniki rodz. żeń. z zakończeniem samogłoskowem mają w ogóle w 4-ym przypadku liczby pojedyń. ę.
§ 51. Rodzaj, liczba, przypadek. Dzisiejsza polszczyzna, jak wiadomo, rozróżnia w deklinacji trzy rodzaje: męski, żeński i nijaki; np. dobry syn, pierwsza córka, każde dziecko i t. p.
§ 157. Biernik l. p. rodz. żeń. zaimków dzierżawczych w dawnej polszczyźnie miał stale formy z zakończeniem ę: moję, twoję, swoję.
Podobnie w osobie 2 i 3-ej liczby podwój.; np, Jakośta rzekła, tako bądź; jakośta wy uczynile (r. żeń.).