Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przypadek czwarty biernik

Język: polski

Cytaty

Jeżeli zniknienie ściśnionéj samogłoski a z języka, przyniosło uszczerbek jego harmonii; jeżeli po zatraceniu jéj, nie możemy znaczenia niektórych słów rozróżnić, i nie wiémy jak kończyć 4ty przypadek rzeczowników żeńskich: można straty téj żałować, ale zaradzić temu nie jest w naszéj mocy.

Tak np. w języku łacińskim, rzeczowniki mają w niektórych formach na 3ci przypadek liczby mnogiéj jedno tylko rodzajowe zakończenie: hortis, herbis, ovis [...].

Resztę przypadków tworzą przez dodanie of do czwartego na drugi, to do tegoż na przypadek trzeci.

Przypadek trzeci cosprawialny .... Przypadek czwarty, (accusativus).

Całkowita deklinacya rzeczownika ojciec tak się nam przedstawi:

W liczbie pojedyńczéj:

Przypadek 1: (kto?) ojciec [...]

,, [przypadek] 4: (kogo?) ojca [...].

Mamy przyimki, rządzące przypadkiem II-gim, są także takie, które rządzą III-cim, IV-tym, VI-tym, albo VII-ym.

Rzeczownik złożony z przymiotnika stojącego w I-szym przypadku i z rzeczownika, odmienia się w obu częściach składowych wedle właściwych im prawideł; np. I i IV przyp. Krasnystaw (miasto w Lubelskiem), ma: II p. Krasnego|stawu, IIIp. Krasnemu|stawowi, V p. Krasny|stawie! VI p. Krasnym|stawem, VII p. w Krasnym|stawie.

Błędnie używają niektórzy go zamiast je, w IV-ym przypadku liczby pojedyńczéj na rodz. nijaki.