Historical dictionary
of grammatical terms online

słowo czasownik

Language: polski
Etymology: tłum. łac. verbum
EJO 1999, 541 Contemporary definition

Słowo [...] 2. W starej tradycji terminologicznej - synonim czasownika, por. do dziś używany termin „słowo posiłkowe”.

Quotations

Verbum – słowo: activum – sprawiące a. sprawujące; verbum substantivum – istotne, causativum – przyczynę dające, inchoativum – poczynające, anomalum – nierówne, neutro-passivum – rozne.

Verbum quid est? Pars orationis cum tempore et persona, sine casu, aut agere, aut pati, aut neutrum significans.

Słowo w sobie zámyka czynić, cierpieć álbo być.

Verbum quid est? Pars orationis cum tempore et persona, sine casu, agere aliquid aut pati, aut neutrum significans.

Słowo co jest? Część mowy z czásem i osobą/ krom spadku spráwiáć nieco ábo cierpieć/ábo żadnego z tych známionując.

W téy mieszaninie tracą często wyrazy pierwiastkową swą naturę, i z odmiennych stają się w łączeniu nieodmiennemi: rzeczowniki, słowa lub zaimki z przyimkami, zamieniają się na wykrzykniki, przysłówki lub spojniki, np. przebóg, dajgobogu, wpodłuż, wszérz, wpoprzecz, nakrzyż, tojest [...].

Nadto uwagi tego autora [Jakubowicz], że słowo tylko być właściwie służy do twierdzenia czego o jakiéj rzeczy; że przysłówek nie, kiedy jest wyrazem osobnym, wyraża wzgląd przeciwny słowu być że każde słowo czyli czasownik, ma w sobie zawarte znaczenie słowa być i t. d.;

SŁOWA. Obacz Czasowniki, Tryb.

Nazwa dotychczasowa słowo, nie dając żadnego wyobrażenia o mianowanym przedmiocie, więzi w pęto gramatycznej reguły wielkość pierwotnego pojęcia, które ten wyraz w naszej mowie przedstawia, powinna być przeto zmienioną.

Z upadkiem słowa, przysłówek ostać się nie może.

Sprawomian [...] Słowo, (verbum).

Wyrazy, oznaczające: czynność, stan albo byt osób, lub rzeczy czyli przedmiotów, nazywają się słowami. Ponieważ słowa odmieniają się, jak to zaraz zobaczymy przez czasy, więc zowią się także czasownikami.

Części mowy, któremi odpowiadamy na pytania: jak? odkąd? dokąd? jak często? ile razy? i t. d., a które służą do bliższego określenia czasowników (słów) i przymiotników nazywają się przysłówkami.