Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

forma trzecia deklinacja

Język: polski

Cytaty

Trzecia forma obejmuje istotniki rodzaju nijakiego, które wszystkie się kończą na ę, o, e.

Trzecia forma mieści w sobie piérwotniki i piérwiastki zakończone na: , które w piérwszem zaraz stanowisku, przerabiając się na ogólnik, zamieniają końcową samogłoskę a, na e, czystą lub przechodzącą w brzmienie samogłosek: y, lub i, stawających też często w jéj miejsce.

Trzecia forma zajmuje dosprawiany, w których drugi przypadek naśladujący zakończony równie jak w tamtéj na samogłoskę a, i ze stosunnikiem ze; trzeci zaś równający przybiera stosunnik po, i zmienia końcową o na u, lub emu, a z natury swojéj zdaje się być przymiotnikiem przez rząd stosunnika w szóstym (trzecim) przypadku położonym.

W trzeciéj formie trzywzory: do 1-go należą istotniki na o z poprzedzającą spółgłoską twardą wargową lub językową […]; do 2-go istotniki wszystkie na ę oraz na e z poprzedzającą miękką wargową lub językową, oprócz l, rz, c, cz, sz, ż, j [...]; do 3-go wzoru należą istotniki na o z poprzedzającą spółgłoską k, ch, c, j, i na e z poprzedzającą l, rz oraz podniebiennemi miękkiemi cz, sz [...].