Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

dwukropek

Język: polski

Cytaty

Dwukropek jest znakiem nieco dłuższégo odpocznienia: ostatnia zgłoska przed nim krótko się ucina, robi się odpoczynek mały, a następująca po nim zgłoska mocniéj się wybija. I dlatego ten znak pospolicie kładzie się tam, skąd objaśnienie myśli poprzedzającéj, wyliczanie czegoś następuje, lub obce wyrazy przywodzą np. człowieka wartość stanowią: cnota, nauka, skromność i ludzkość.

Dwukropek ( : ) oznacza zatrzymanie się w głosowaniu po wyrażeniu jakiego ogółu, kiedy zaczynać się ma wyszczególnienie, albo téż jakie bliższe objaśnienie przedmiotu pierwéj w ogólnym zarysie napomknionego.

Dwukropek oznacza mocniejsze oddzielenie zdań jak średnik. Dwukropek kładzie się: 1. Przed słowami jakiejś drugiej osoby, gdy je dosłownie przytaczamy, np. Bóg powiedział: "Niech w gniewie waszym słońce nie zachodzi, ani księżyc nie wschodzi!" 2. Przed wyliczaniem kilku szczegółów do czegoś się odnoszących, np. W szkole uczymy się: religii, języka polskiego, niemieckiego, rachunków, historyi i geografii. 3. Po takiem zdaniu, którego zdanie następujące jest wyjaśnieniem, albo rozwinięciem, albo wynikiem, np. Matematyka jest królową wszystkich nauk: jej ulubieńcem jest prawda, a prostota strojem. Biskup otworzył sąd publiczny: zbiegło się miasto na widok tak niespodziewany i nadzwyczajny.