Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

spółgłoska przedniojęzykowa niepalatalna

Hasło w cytatach: niepalatalna przedniojęzykowa spółgłoska, przedniojęzykowa niepalatalna spółgłoska
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)
  • Historyczna fonetyka czyli głosownia: Rozw/1923

Cytaty

A mianowicie odziedziczone ę wzgl. ą w położeniu przed niepalatalnemi (twardemi) przedniojęzykowemi spółgłoskami t. j. t d n s z przeszło w ǫ wzgl. ä,, podobnie jak e =>’o, ě =>’a itd., czyli spłynęło z drugą odziedziczoną, tylną nosówką.

Na gruncie lechickim zaszła jedna zasadnicza zmiana tego odziedziczonego stanu rzeczy, stojąca w związku z ogólnem przesunięciem artykulacji przednich pełnogłosek przed następującemi przedniojęzykowemi niepalatalnemi spółgłoskami czyli z t. zw. dyspalatalizacją przednich samogłosek.

Nie może ulegać wątpliwości, że odziedziczony z pralechickiej epoki stan t. j. 1) (ą lub) å,, w którem spłynęło prasłow. ǫ wzgl. å, oraz stojące przed niepalatalnemi przedniojęzykowemi spółgłoskami ę, oraz 2) (ę lub) ä,, utrzymywał się, ogółem biorąc, jeszcze przez cały wiek XIII.

Od najdawniejszych czasów wykazuje język polski rozszczepienie tej głoski na 'a przed niepalatalnemi przedniojęzykowemi spółgłoskami obok ’e w innych położeniach.