terminów gramatycznych online
głos dźwięk mowy
Cytaty
Wyrazy miesczą w sobie różne głosy czyli dźwięki, które w pismie znakujemy głoskami czyli literami, już większemi, już mniejszemi. Głoski te w abecadle polskiem są: a, ą, b [...] ź, ż.
Znamiona przestankowe. Przecinek (,); znak przestanku małego i równo przeciętego głosu. Srednik (;); znaczy przestanek większy podniesionego i zawieszonego głosu. Dwukropek (:); znaczy przestanek jeszcze większy nieco spusczonego głosu. Kropka (.); znaczy przestanek największy gdy głos spusczony zupełnie ustaje. Znak wykrzyknienia (!); kładzie się po wyrazach mających się wymawiać wyższym i mocniejszym głosem. Znak pytania (?); pokazuje, iż głos podniesiony ma być niejako zakręcony. Znak zamilczenia (.....); kładzie się w miejscu wyrazów opusczonych. Ustęp; jest-to miesce próżne w pismie między końcem linii poprzedzającej, a początkiem następującej. Dyktując mówi się, Od ustępu. Oddzielnik (—);-znak pospolicie kładący się abo zamiast od Ustępu, między frazą zupełnie skończoną a nowozaczynającą się, lub też dla niepowtarzania wyrazu wyżej położonego. Paragraf (§); znak oddziału w pismie.
Głoski podzieliłem stosownie do ich własności w języku polskim, nie zaś podług ich wyrabiania się w ustach za pomocą głosu i pewnych części ciała.
Organa mowy dzielą się na:
1-sze organa głosu: płuca i drogi oddechowe, do których należą: oskrzela, tchawica i krtań ze strunami głosowemi,
2-ie organa artykulacyi, nazywane w gramatykach narzędziami mownemi i służące do urabiania głosu: gardziel, jama ustna i jama nosowa; jamę ustną stanowią: podniebienie, mięśnie policzkowe, język, zęby, wargi.
Głos wydają łatwo wszystkie zwierzęta, bo mają organa głosu, zresztą głos wydobywa się sztucznie z rozmaitych narzędzi i instrumentów; mowa jednak jest bardzo trudną, bo zależy od umiejętnego i starannego używania narządów mownych; stąd dzieci niedbałe mówią niewyraźnie, stąd ludzie, którym np. zębów przednich brakuje nie mogą dokładnie wymówić niektórych głosek.