Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

samogłoska ścieśniona

Hasło w cytatach: samogłoska ściśniona, ściśnione
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)
  • Cz. I. Powierzchność języka. Rozdział I. O głosie: Kop/1817
  • Cz. I. Powierzchność języka. Rozdział II. O głosie pisanym: Kop/1817
EJO 1999, 512 Definicja współczesna

Samogłoski zamknięte (ścieśnione). Mówi się o nich wówczas, gdy w danym jęz. występuje opozycja między dwoma samogłoskami, które różnią się tylko stopniem otwarcia, np. e (otwarte): e (zamknięte).

Cytaty

Są przykłady, nierzadkie, że przez postrzeganié strojenia organów czyli narzędzi głosowych, nauczono wymawiać trudniéjsze głoski jako to: t, r, ż, á é ó ściśnioné, czyli niższego tonu od a, e, o.

Samogłoski tak nazwane, że je same wymówić można: a, ą, e, ę, i, o, u, y. Z tych trzy a, e, o podzielają się na otwarte, gdy są bez znamieniá nad sobą i ściśnione, gdy mają znamié, tak nazwané od większej i mniejszej warg otwartości.

Pomoc do obu sposobów byłaby, wciągnąć je w baczność strojenia organ, czyli narzędzia głosowégo, np. że na wydanié samogłosek A, E, O, gdy są w pisaniu bez znamienia, a w wymawianiu otwarté, natenczas wargi się bardziéj otwierają, a krtań się ściská, np. pAnOwiE: przeciwnie gdy ściśnioné, to jest gdy mają nad sobą znamię, wargi są mniej, a krtań bardziej otwartá, np. TAmtÈn KrÓl.

Powiązane terminy