Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

pierwiastek rdzeń, źródłosłów

Język: polski
Definicja współczesna

Zob. rdzeń

Cytaty

Zgłoski rozbioru są to pierwiastki słowa, a bywają takie: 1. albo samogłoska sama jedna; np. u-waż, o-budź, żab-a, an-i [...] 4. albo dwie lub więcéj spółgłosek [...] las, lew, rob'-, chrząszcz.

Zgłoski rozbioru czyli pierwiastki, z jakich słowo jest zbudowane, mogą być następujące: 1. Rdzeń [...] 2. Pień [...] 3. Trzon [...] .

Układ pierwiastków. Słowo. Trzon. Końcówka.

W budowie wyrazów wyróżniamy różne cząstki składowe. Najważniejszą cząstką czyli rdzeniem, z któ­rego wyraz każdy zbudowany, jest piérwiastek. Z pierwiastku tworzy się też zwykle cała rodzina wyrazów, np. w wyrazach: uroda, — przyroda, — rodzić, — wrodzić; — urodziny,narodzenie, —wyrodek, — rodzice, — zgłoska: rod jest właśnie piérwiastkiem.

Rzeczowniki: rachunek, rysunek, szacunek, opiekun itp. piszemy przez u, bo one pochodzą od piérwiastków, przybierających w czasie teraźniejszym i w czasach pochodnych, przyrostek (sufiks) u, np: rys-u-ję, rach-u-je, szac-u-ję.

Rdzeń (pierwiastek). Temat (osnowa), zmienny i niezmienny.

Pierwiastek, p. wyrazy I B.

I. Części wyrazów: [...] B. Słowotwórcze: [...] b) formalne:

1) ★rdzeń (pień, ★pierwiastek) — część wyrazu powtarzająca się w całej rodzinie wyrazów, np. kos-a, kos-; stol-arz, stoł-ek, stol-nica itp.