Historical dictionary
of grammatical terms online

pierwiastek rdzeń, źródłosłów

Language: polski
Contemporary definition

Zob. rdzeń

Quotations

Zgłoski rozbioru są to pierwiastki słowa, a bywają takie: 1. albo samogłoska sama jedna; np. u-waż, o-budź, żab-a, an-i [...] 4. albo dwie lub więcéj spółgłosek [...] las, lew, rob'-, chrząszcz.

Zgłoski rozbioru czyli pierwiastki, z jakich słowo jest zbudowane, mogą być następujące: 1. Rdzeń [...] 2. Pień [...] 3. Trzon [...] .

Układ pierwiastków. Słowo. Trzon. Końcówka.

§ 48. Części morfologiczne wyrazu. W każdym wyrazie rozróżniać należy:

1.Pierwiastek albo pień, inaczej rdzeń, to jest część wyrazu, w której zawiera się główne, zasadnicze jego znaczenie; np. wyrazy: dawać, rozdanie, dajemy, danina, wydawca, sprzedaż, ... mają za pierwiastek zgłoskę da.

Pierwiastki i osnowy słowa. Porównywając formy słowne jedne z drugiemi, spostrzegamy większe lub mniejsze podobieństwo ich budowy, i podług tego w rozlicznych formach słowa możemy odróżnić: 1) pierwiastek słowa, 2) osnowę słowną, 3) osnowę czasu teraźniejszego, 4) osnowę trybu bezokolicznego. Pierwiastek jest tą częścią słowa, w której zawiera się główne, zasadnicze jego znaczenie; np. słowa: dać, daję, dawał, rozdajemy, oddają, wydały, nadany, i t. p. mają wspólny pierwiastek w zgłosce da.