terminów gramatycznych online
stopień trzeci o przymiotnikach
Cytaty
Stan normalny przymiotnika uważany jest za stopień piérwszy, czyli równy, gdy np. mówimy: dąb tak twardy, jak heban. Są zaś jeszcze dwa stopnie wyższe od niego, to jest drugi, np.: twardszy, jeżeli moc lub ilość przymiotu jednego, jest wyższą od mocy, lub ilości przymiotu drugiego; — i stopień trzeci, np.: najtwardszy, oznaczający najwyższą moc, lub ilość przymiotu między porównywanemu Stopień pierwszy i drugi, posługując się liczbą, ściśle oznaczają potęgę i różnice przymiotów, np.: długi na dwa łokcie, dwa razy dłuższy, dłuższy dwa łokcie. Stopień trzeci udziela tylko ogólne wyobrażenie przewagi przymiotu między wszystkiemi (najmniéj trzema) postawionemi w stosunek, nie dające się liczbą określić, np. najdłuższy nie można mówić: najdłuższy dwa łokcie.
Mają również trzy stopnie w stopniowaniu stosunkowym porównawczém. Przechodząc na drugi jego stopień: zakończone na o, zmieniają tę końcówkę na éj, np.: tanio, taniej (…);-— zmiękczają zaś spółgłoskę przybierającą, jeżeli ona jest twardą, np.: cicho, ciszej (…). Zakończone na e, przybierają wprost właściwą końcówkę j, np.: pięknie, piękniéj; przyjemnie, przyjemniéj. Są nieforemnemi: dobrze, lepiéj; ile, gorzéj; daleko, daléj; lekko, lżéj; wysoko, wyżéj.
Mają również trzy stopnie w stopniowaniu stosunkowym porównawczém (…). Stopień trzeci powstaje przez przydanie drugiemu za nagłówek sylaby naj.