of Grammatical Terms online
liczba
Liczba. Kategoria gramatyczna, której podstawowa funkcja polega na sygnalizowaniu jednostkowego lub niejednostkowego (wieloelementowego) charakteru desygnatu rzeczownika. We wszystkich jęz. mających kategorię gramatyczną l. jej podstawę stanowi l. mnoga, czyli (łac.) pluralis (wielość desygnatów) i l. pojedyncza - singularis (brak sygnalizacji wielości desygnatów).
Quotations
Numerus. Liczbá. Numeri nominum quot sunt? Duo. Qui? Singularis, ut hic magister. Pluralis, ut hi magistri.
Quid est numerus? Est uox unius uel plurium significantia.
Aby słowa przydatne (adjectiva) z osobistemi (cum substantivis) zgadzały się: nie tylko w rodzaju, liczbie i spadkach.
Do Posiłkuje czas [...] tym sposobem przez wszystkié osoby i liczby w czasie térazniéjszym: I do, you do, They do.
Numerus. Liczba.
Gdy zaś wiele jest rzeczowników różnego rodzaju i liczby, natenczas jeżeli rzeczowniki są, żywotne ludzkie; wtedy przymiotnik zgadza się z rodzajem przedniejszym. Rodzaj męzki jest przedniejszy niż żeński, a żeński niż nijaki np. ojciec i matka dobrzy, siostra i dziecię dobre.
Zaimki dzierżawcze odmieniają się przez liczby a przez rodzaje tylko w trzeciéj osobie liczby pojedyńczéj równie jak zaimki osobiste, od których pochodzą.
W odmianach rzeczowników rozróżniamy dwie liczby: liczbę pojedynczą i liczbę mnogą. Liczby pojedynczej używamy wtenczas, gdy mówimy o jednej tylko osobie lub rzeczy, np. człowiek, uczeń, pan, ogród, koń, pies, drzewo, pióro. Liczby mnogiej zaś używamy wtenczas, gdy mówimy o dwóch lub więcej osobach lub rzeczach, np. ludzie, uczniowie, panowie, ogrody, konie, psy, drzewa, pióra itd.
§ 51. Rodzaj, liczba, przypadek. Dzisiejsza polszczyzna, jak wiadomo, rozróżnia w deklinacji trzy rodzaje [...], dwie liczby: pojedyńczą i mnogą.
Wyrazy, które powiadają, jakiem co jest, nazywamy przymiotnikami, na prz .: wysoki, niski, tłusty, chudy, drogi, tani, piękna, brzydka, czarne, białe i t. d. Przymiotniki też mają trzy rodzaje i dwie liczby.