Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

prawidło

Język: polski

Cytaty

P. Kiedy się używa w języku polskim zaimków: Ja, ty, on, my, wy, oni. O. Kiedy słowo się dorozumiéwa, albo kiedy wyraźniéj chcemy oznaczyć osobę. W innych razach samo zakończenie słowa pokazuje dostatecznie osobę i wtenczas używanie zaimka byłoby zbyteczne i przeciwne prawidłom języka: n. p. Czy byłeś w teatrze? Byłem, a ty?

Tym sposobem w miarę tego jak gramatyka Kopczyńskiego rozpowszechniała się, jako podręcznik w szkołach obowiązujący, i sztuczny przepis odróżniania rodzajów za pomocą zakończeń ym i ém rozszerzał się wśród piszących i nabierał znaczenia prawidła ortograficznego. Pozostaje on do dziś prawidłem sztucznym, zjawiskiem odosobnionym, w żadnym języku niespotykanym.

Jeżeli w miejscu dzielenia wypada grupa dwóch lub więcej spółgłosek, to: a) przenosimy całą grupę [...] grupę zaś trzech lub więcej spółgłosek dzielimy w ten sposób, żeby jej druga część dała się przenieść wedle prawidła a) do następnego wiersza.

Najstarszą nazwą jest gramatyka. Nazwa ta była długie wieki stosowana do nauki, której zadaniem było gromadzenie prawideł poprawnego mówienia i pisania.