Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

coniugatio secunda

Język: łaciński

Cytaty

Secunda [coniugatio] quae est? Quae in indicativo modo tempore praesenti, numero singulari, secundam persona verbo activo et neutrali e productam habet ante novissimam literam s Passivo, communi, et deponenti ante novissimam syllabam ris, ut doceo doces, doceor doceris.

Quis Character est secundae Coniugationis? E longum antè RE, vel RI, in penultima Infinitivi. Ut, docêre, docêri.

[Jaki jest charakter drugiej koniugacji? "E" długie przed "re" lub "ri" w przedostatniej [sylabie] bezokolicznika, np. "docere" ('nauczać'), "doceri" ('być nauczanym').]

Jednákże ię często przemieniáją, ták iż Verbum I. Coniug. podczás swoje Praeteritum formuje álbo podług Secundam Coniug. ná UI, jáko, cubo, crepo, domo, frico, neco, seco, sono, tono, veto, mico, plico, chociaż też wespoł, plico, neco, dimico, máją i ná avi: Albo podług Tertiam Coniug. jáko, do, sto, iuvo, lavo, podług ktorej też Coniugátiej máją być prowádzone, iuerunt etc.

Quid est secunda Conjugatio? Coż jest wtore sprzążenie? Est quae habet secunda[m] Personam, Jest ktore ma drugą Osobę, Mo[di] Indicativi, sposobu ukazującego, tempor[is] praesentis, czasu terazniejszego, numeri singularis, liczby małej, desinentem in es longum, kończącą się na tę syllabę przedłużoną, et infinitivum in ere, á nieograniczon[y] sposob tak, út rideo, rides, ridere, śmieje się.