Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przymiotnik

Język: polski
EJO 1999, 475 Definicja współczesna

Leksem o prymarnej funkcji członu zależnego grupy imiennej, semantycznie interpretowanej jako funkcja określenia rzeczownika (funkcja atrybutywna).

Cytaty

Nie przestając człowiek na tem, zaczął się zastanawiać nad podobieństwem i różnicą przedmiotów i to mu odkryło ich przymioty np. góra wysoka, kurhan niski, dzień jasny [...] i te wyrazy po grammatycznemu nazywają się przymiotnikami.

Imiona przymiotne czyli przymiotniki. [...]

Lubo dopiéro po rzeczownikach i słowie jestem zaczęły się tworzyć przymiotniki; jednak ponieważ w dzisiéjszéj mowie przymiotniki w najbliższym są związku z rzeczownikami, z niemi we wszystkich odmianach się zgadzają i mają odpowiednie skłońniki we wszystkich liczbach, oraz że słowa pospolicie się z przymiotników wykształciły przy pomocy posiłkowégo jestem [...].

Przymiotnik jest słowem, które wyraża przymiot lub właściwość przedmiotu; np. wieczny Bóg, ogromne słońce, rozumny człowiek.

Najłatwiéj poznać Przymiotniki po tém, że odpowiadają na pytanie jaki? jaka? jakie? a Rzeczownikiem połączone; np. jaki uczeń? pilny uczeń. Jaka matka? troskliwa matka. Jakie pióro? Twarde pióro.

Przymiotniki służą do okréślania właściwości Rzeczowników, a zatém przy nich się znajdują, lub do nich się odnoszą; np. Rozumny człowiek powinien być i cnotliwy.

ą [...] w deklinacji [...] w IV. p. l. p. zaimków i przymiot. r. ż. [...]

W przym. i rzecz. utworzonych za pomocą przyrostka ski, stwo od osnów na d i odpowiadającym imionom ski i ctwo pisać dz, a więc: sąsiedztwo, sąsiedzki [...].

W nazwach gieograficznych, złożonych z rzeczownika (imienia pospolitego) i przymiotnika, tylko w przymiotniku zostaje wielka litera: morze Bałtyckie, góry Tatrzańskie.

Takie części mowy, które służą do bliższego określenia rzeczowników i oznaczają przymiot osób lub rzeczy, nazywają się przymiotnikami.