terminów gramatycznych online
orzeczenie
Orzeczenie. Od starożytności ta część zdania, której funkcją jest opisywanie przedmiotu wskazanego w zdaniu, przedmiotu, o którym się w danym zdaniu mówi, lub, inaczej, przypisywanie temu przedmiotowi pewnych właściwości, orzekanie o nim.
Cytaty
W każdem zdaniu musi być podmiot i orzeczenie. Podmiotem nazywamy osobę lub rzecz, o której się mówi. Orzeczeniem zaś nazywamy to, co się o tej osobie lub rzeczy mówi, np. w zdaniu: Uczeń pisze, podmiotem jest: uczeń, a orzeczeniem: pisze.
Orzeczeniem zdania (jak się wyżéj powiedziało) może być albo czasownik, albo rzeczownik, przymiotnik, zaimek, liczebnik, imiesłów, wyraz bezokoliczny słowa rzeczownie użyty, połączony z podmiotem za pomocą łącznika być.
Wyraz, który orzeka czyli wypowiada nasz sąd o jakiej bądź osobie lub rzeczy, nazywa się orzeczeniem.
Zdanie składa się zatem z dwóch części: z podmiotu, czyli nazwy osoby lub rzeczy, o której się mówi i z orzeczenia, czyli tego, co się o tej rzeczy wypowiada.
Zdanie składać się powinno z dwóch głównych części. Pierwszą a zarazem i najważniejszą częścią zdania jest to, o czem się mówi [...]. Taką część zdania nazywamy podmiotem. Drugą konieczną częścią zdania jest to, co się podmiotowi przypisuje. Wszelkie zatem wyrażenia, które powiadają: czem jest, albo: jakim jest, albo: co czyni podmiot, nazywamy orzeczeniem (od: orzekać, czyli: wypowiadać).