Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przyimek

Język: polski
EJP 1991, 272 Definicja współczesna

Przyimek jest funkcjonalnie niesamodzielną częścią mowy, tworzącą jednostki składniowe w połączeniu z grupą imienną. Jego funkcja składniowa jest podobna do funkcji końcówek fleksyjnych przypadków zależnych: jest jednym z wykładników związków składniowych między częściami wypowiedzenia. [...].

Cytaty

Przypádkują się Rzeczowniki nie przez odmiane przypadków zakończenia, ale przez odmianę przyimków.

Przyimki niektóre są nieoddzielné od innych części mowy inné są oddzielné [...] Damy tu wiadomość o oddzielnych. Ta zaś wiadomość tym potrzebniéjszá jest, że Imiona w przypadkowaniach Angielskich nie odmieniają się, jak tylko przez przyimki. Co więc w innych językach czynią odmienné zakończenia Przypadków, abo Przedimków, to tu odmiana Przyimków tak dalece, że mówić można, że tyle jést u Anglików przypadków, ile Przyimków. Do tégo wprawienie się w należyté ich używanie przytrudniéjszé jest cudzoziemcóm.

Wyrazy: do, bez, nad, oznaczają różne stosunki zachodzące już to między osobami lub rzeczami, już to między czynnością a osobą lub rzeczą; że zaś stoją zawsze przy imieniu (...do pracy, ...bez duszy, ...nad dziecięciem), nazywamy je przeto przyimkami (=przy-imię).