Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

koniugacja piąta

Język: polski

Cytaty

Konjugacja V-ta obejmuje słowa, których osnowa teraźniejszości zakończona jest dzisiaj przyrostkiem -a (ściągniętym z dawniejszego aje), dodanym do pierwiastku lub innej osnowy słownej (np. db-a, pamięt-a...); osnowa zaś bezokolicznika jest równa osnowie teraźniejszości; np. łka-ć, ufa-ć (staropols. u-pwa-ć), trwa-ć.

W czasie teraźniejszym używają się: padam, padasz,... padają, należące do słowa pada-ć (konjug. V), oraz formy: padnę, padniesz... (od osn. padnie-, konjug. II) ze znaczeniem czasu przyszłego.

Z tegoż pierwiastku czyt- powstało i późniejsze słowo czytam, czytać, którego osnowa teraźniejszości czyt-a- równa się osnowie bezokolicznika (konj. V.).