Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

głosownia

Język: polski
EJO 1999, s. 205 Definicja współczesna

Głosownia. 1. W znaczeniu węższym synonim fonetyki. 2. W znaczeniu szerszym obejmuje zarówno fonetykę, jak i fonologię.

Cytaty

Prawidła fonetyczne, dla mowy ustnéj wyłączne, które nazwać można Głosownią, stoją więc na czele (…).

Głosownia .... Część gramatyki, zawierająca prawidła pod względem brzmienia wyrazów.

Podług tego naukę gramatyki polskiej dzielimy na trzy części. – Część pierwsza obejmuje prawidła tyczące się głosek czyli liter; część ta nazywa się głosownią. – Część druga obejmuje prawidła tyczące się wyrazów; część ta nazywa się nauką o odmianach lub formach. – Część trzecia obejmuje prawidła tyczące się budowy zdań; część ta nazywa się składnią. Głosownia jest ta część gramatyki, która nas obznajamia z głoskami języka naszego, z ich naturą i wpływem, jaki jedna na drugą wywiera, gdy się z nią w wyrazie zejdzie.

GŁOSOWNIA § 4. Zadanie głosowni języka polskiego polega na przedstawieniu wszystkich dźwięków tego języka, natury każdego z nich, oraz przemian, jakim one uległy w ciągu życia języka.

Ten zasób form deklinacyjnych, w ciągu szeregu stuleci samoistnego życia języka polskiego podlegał różnym zmianom, stosownie do zasad jego głosowni i pod wpływem analogji czyli upodobnienia form jednych do drugich.

Pomieszano więc dwa zupełnie różne zjawiska głosowe, nie wniknąwszy w różnicę warunków zmian: spółgłoska g zmieniła się w naszej głosowni na dz przed samogłoskami miękkiemi e lub i i miało to miejsce w zakresie deklinacji.

Najmniejszą jednostką, elementem mowy jest głoska. Nauka o powstawaniu głosek, ich połączeniach i zmianach nazywa się głosownią.