Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

spółgłoska słaba

Język: polski
EJo 1999, 554 Definicja współczesna

Spółgłoski słabe. Spółgłoski wymawiane przy nieznacznym napięciu mięśni artykulacyjnych, stosunkowo niewielkim ciśnieniu supraglottalnym [...].

Cytaty

Grammatycy, którzy zgłębili mechanizm głosów ludzkich, podzielili spółgłoski na słabe, mocne i płynne. Podział ten, zastosowany do spółgłosek mowy polskiej, rozróżnia je w następujący sposób: słabe: b, d, g, w, z, ż, z, dż, h. mocne: p, t, k, f, s, sz, c, cz, ch. płynne: m, n, l lub ł, r.

Każda spółgłoska słaba ma odpowiadającą sobie spółgłoskę mocną: słabej b odpowiada mocna p, słabej d odpowiada mocna t, i t. d.

Ta sama spółgłoska może być w pierwotném słowie słaba, a w przeistoczoném mocna: od zjąć, sejm (jak od rozjąć, rozejm); od sprzęgać, sprząDZ, sprząCZka; od zmieść, śmiecie.

Prócz twardych zgłosek, które są spólne innym językom, stwardzamy jeszcze spółgłoski c, l, s, z. Jednakże prócz słabych, czyli miękkich, daleko więcéj liczymy zmiękczonych, jakiemi i włoski język pochlubić się nie może; to samo c, s, z, zmienione na przyciskowe CZarny, oSCZczerca, Żniwo, zmiękczamy na CIemny, SIano, ZIele.

D; spółgłoska słaba, 87.

2.Drugi podział spółgłosek, podług natężenia głosu: [...].

Są to:

a) spółgłoski mocne (zwane także cichemi): t, p, f—s, t, c - k, ch — cz, sz.

Inne spółgłoski nie wymagają takiego natężenia głosu; dzielą się one na:

b) spółgłoski słabe (brzmiące): w, b — z, d, dz — g. h — dż, ż, dź, ź,

c) spółgłoski płynne: l, ł, m, n, ń, r, rz.