Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

zgłoska pierwsza

Hasło w cytatach: pierwsza zgłoska, pierwsze zgłoski wyrazów
Język: polski

Cytaty

Dwoiaki jest Przyrost w Czasowaniu: Zgłoskowy, gdy przybywa zgłoska rzetelna i Czasowy, gdy się pierwsza zgłoska w inną zamienia.

Gdy są na końcu piérwszej zgłoski wyrazów mających akcent na następnéj: biography, biografia; chirography, sztuka pisania [...].

Jeżeli piérwsza zgłoska ma znaczenie jakie, wtenczas oddziela się od następnych: chłop-cze (chłop), cierp-my (cierp) i t. d.

Właściwie więc trzebaby może wymowę centralnej Wielkopolski wyodrębnić jako osobny typ, bliski typowi pn.-polskiemu, wyodrębnić jako osobny typ, bliski typowi pn.-polskiemu, nie czynię tego jednak ze względu, że zwłaszcza w centralnej Wielkopolsce nawet przy wyraźnem mówieniu niema nieraz w pierwszych zgłoskach wyrazów rybyi ̯, čytać ani śladu [...].

Że przejście m w mń można do pewnego stopnia traktować jako zmieszanie się m' z ń, dowodzą formy z og.-pol. ń [...], występujące na całej omawianej przestrzeni; poza pierwszą zgłoską stale zostaje ń [...].

Różnica w ostatecznym rezultacie, mianowicie między akcentowaniem przedostatniej zgłoski wyrazu w polskiem a pierwszej [zgłoski] wyrazu w południowej kaszubszczyźnie, nie wydaje się zasadniczą.

Myślano o różnicy między pierwszą zgłoską wyrazu z zachowaniem i, a innemi ze ściągnięciem.