Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

antyteza

Hasło w cytatach: antiteza
Język: polski
Geneza: gr. antíthesis 'przeciwstawienie'
Dział: Fleksja (współcześnie)
EJO 1999, 49 Definicja współczesna

Antyteza. Figura retoryczna (stylistyczna) oparta na skontrastowaniu, przeciwstawieniu pojęć, a co za tym idzie, i odpowiadających im wyrazów. por. np. tytuły Wojna i pokój, Czerwone i czarne, Pałac i rudera.

Cytaty

Szesnasta przenośnia Antiteza (Pochlebnia). Przedstawia ona przez pochlebstwo rzecz trudną jako łatwą.

Zamiennia wypływając więcéj z imaginacyi aniżeli z uczucia, wystawia myśli nasze w obrazach zupełnie nowych, które nas dziwią; i przybiera nazwy rozmaite, jakiémi są: Metafora, Allegorya, Porównanie, Metonymia, Synekdoche, Stopniowanie, Opisy, Obrazy, Antyteza.

Jeśli dwa zdania przeciwstawne nie są z sobą połączone formalnie, to przeciwstawność wyraża się przez akcent logiczny czyli większy nacisk, położony na dwóch wyrazach, które stanowią przeciwstawienie (antytezę).

Antyteza, y, lm. y 1. fil. sprzeczność dwóch sądów; przeciwieństwo do tezy.

Przecznik, a, X P. lm. i pojęcie przeczące, przeczenie, antyteza.