terminów gramatycznych online
koniugacja pierwsza
Język: polski
- Koniugacja: ŁośFl/1923
Cytaty
Ponieważ jednak z różnych względów wygodnie pozostać przy systemie Leskiena, choćby częściowo zreformowanym, przeto dzielimy czasowniki polskie na następujące konjugacje: [Konjugacja] I: -ę, -'esz, -’e, -'emy, -'ecie, -ą: wiozę, biorę, więdnę. [Konjugacja] II: -’ę, -’esz, -’e, -'emy, - 'ecie, -’ą: ścielę, piszę. [Konjugacja] III: -ję, -jesz, -je, -jemy, -jecie, -ją: biję, baję, kostnieję, kupuję. [Konjugacja] IV: -'ę, -isz, -i, -imy, -icie, -'ą: noszę, widzę, śpię. [Konjugacja] V: -m, -sz, -, -my, -cie, -ją lub -dzą: wołam, śmiem, wiem i specjalnie odmieniające się jeśm (jestem).
Różnica pomiędzy polską konjugacją I a II polega na tem, że w II spółgłoska tematowa we wszystkich osobach czasu teraźn. pozostaje niezmienna.
Czas teraźniejszy. § 65. Różnice konjugacyjne najwyraźniej występują w czasie teraźniejszym (trybu oznajmującego strony czynnej). W konj. I tematowa spółgłoska jest twarda w 1. os. l. p. i w 3 os. l. mn. w innych zaś formach miękka lub stwardniała np. rzekę, rzeczesz, rzecze, rzeczemy, rzeczecie, rzeką, rzeczewa, rzeczeta, wiodę, wiedziesz i t. d.