terminów gramatycznych online
upodobnianie spółgłosek
Język: polski
Cytaty
Zmiany spółgłosek są sześciorakie: [...] Upodobnianie spółgłosek: I. do miękkich samogłosek, czyli miękczenie spółgłosek przed miękkiemi samogłoskami; II. upodobnianie spółgłosek do spółgłosek pod względem dźwięku, czyli 1. miękczenie, 2. stwardzanie spółgłosek przed spółgłoskami; III. upodobnianie spółgłosek do siebie pod względem mocy.
[...] Upodobnianie spółgłosek. 1. Upodobnianie spółgłosek do miękkich samogłosek czyli miękczenie spółgłosek przed miękkiemi samogłoskami. [...] Twarde spółgłoski miękną przed miękkiemi samogłoskami i, e: 1. Gdy dla odmiany słowa lub utworzenia pochodnika miękką samogłoskę i dodajemy [...]. 2. Twarda spółgłoska przybierająca mięknie, gdy po niéj dla odmiany słowa lub utworzenia pochodnika albo samo miękkie e, albo z miękką spółgłoską, dodajemy [...]. 3. Twarda spółgłoska mięknie przed e wrzuconem dla złagodzenia zbiegu spółgłosek, jeżeli po niém następuje miękka spółgłoska lub u [...]. 4. Spółgłoski miękną przed narostkami, zaczynającemi się od samogłosek a, e, jeżeli po nich miękka spółgłoska lub twarde n, s, następuje [...]. 5 Nareszcie miękczymy spółgłoski przed niektóremi narostkami wyrażającemi zdrobniałość lub pieszczotliwość [...].
[...] Upodobnianie spółgłosek do siebie co do mocy. [...] Gdy przez ściągnienie lub złożenie słowa zejdzie się słaba spółgłoska z mocną, wówczas poprzedzająca upodabnia się pod względem mocy do następującéj, tj. mocna przed słabą zmienia się na słabą, a słaba przed mocną przechodzi na mocną [...]. Tym sposobem zmieniły się słowa: dech, dchu=tchu, dchnąć=tchnąć [...].
[...] W pisowni odstępujemy od słoworodu: a) Gdy zachodzi upodobnienie spółgłosek do siebie, co do mocy [...]. b). Gdy zachodzi zamiana spółgłosek co do narzędzi mownych [...]. c). Gdy zachodzi zlew spółgłosek [...]. d). Gdy zachodzi wyrzutnia spółgłoski [...].