Historical dictionary
of grammatical terms online

rodzaj żeński

Language: polski
EJP 1991, 285 Contemporary definition

Rodzaj gramatyczny jest kategorią gramatyczną obejmującą w pol. wszystkie odmienne części mowy [...]. Podstawowym kryterium, na podstawie którego dokonuje się podziału rzeczowników na klasy rodzajowe, jest więc kryterium syntaktyczne. Kryterium to pozwala na wyróżnienie w jęz. pol. co najmniej pięciu klas rodzajowych rzeczownika: 1. rzeczowniki męsko-osobowe. 2. męskożywotne. 3. męskonieżywotne. 4. nijakie. 5. żeńskie.

Quotations

Nie masz i w tém wielkiéj precyzyi, gdy mówiąc zbiorowo o osobach, podciągam kobiéty pod rodzaj męzki: ci rodzice dobroczyńcy; a mówiąc o całych narodach i ludach, znowu nie wiem podług jakiéj precyzji podciągać je muszę pod rodzaj żeński czyli obojętny: te ludy, te narody, a nie ci ludowie, narodowie.

Skrócenia zwyczajne w pismie. [...] n. rod. nazwisko rodowe r. m. rodzaj męzki r. ż. rodzaj żeński r. n. rodzaj nijaki spk. spadek l. poje. liczba pojedyńcza l. mn. liczba mnoga sł. dk. słowo dokonane sł. ndk. słowo niedokonane.

Rodzajów jest trzy, męzki, żeński, i nijaki. Męzki [...] Żeński [...] Nijaki [...].

Stopień wyższy rodzaju męzkiego, tań-sz-y [...] rodzaju żeńsk. tań-sz-a, i t. d. rodzaju nijak. tań-sz-e, i t. d.

Daléj na różnicę odmian końcowych w skłońnikowaniu wpływa płeć istot żyjących np. człowiek, niewiasta, koń, klacz i istot nierozwiniętych, niedoskonałych np. dziecię, źrzebię. Którym płciom w grammatyce nadano nazwy: rodzaj męzki, żeński, nijaki.

Br/1848, p. 30 Definition

Do rodzaju żeńskiego należą w ogólności rzeczowniki zakończone na a [...].

Rzeczowniki zbiorowe i zgrubiałe nie są zgodne z naturą rodzaju żeńskiego.

Dwiemaset (w r. ż.) dwomaset (w r. m. nieosobowym i nijakim), inne setki jak w pierwszym wzorze.

Trzy są rodzaje Rzeczowników w liczbie pojedynczéj: męzki, żeński i nijaki.

Ogólnie Rzeczownik jest rodzaju żeńskiego, kiedy oznacza przedmiot płci żeńskiej, albo gdy ma zakończenie żeńskie, tj. samogłoski a, i, lub spółgłoski cienkie.

W szczególności atoli rodzaju żeńskiego dla zakończenia są Rzeczowniki na spółgłoski cienkie.

Kiedy zamiast który mówimy rzeczownikowym krojem: któren, wtedy i Biernik l. poj. rodz. żeńs. powié się z końcówką rzeczownikową: którę zamiast: którą.

Rodzaj [...] żeń..

Rzeczowniki mają trzy rodzaje: rzeczowniki żywotne, oznaczające płeć męzką, są rodzaju męzkiego, np. sąsiad, lew; oznaczające płeć żeńską, są rodzaju żeńskiego: służąca, kura; oznaczające zaś młode pokolenie, są rodzaju nijakiego: [...] kurczę.

Rzeczowniki rodz. żeń. z zakończeniem samogłoskowem mają w ogóle w 4-ym przypadku liczby pojedyń. ę.

Польскія существительныя имѣютъ три рода: мужскій męzki, женскій żeński и средній nijaki. Родъ именъ существительныхъ познается по значенію предметовъ, или по окончанію именъ.

ЖЕНСКІЙ РОДЪ - RODZAJ ŻEŃSKI

Rodzaj wyrazów: ★męski (masculinum), ★żeński (femininum) i ★nijaki (neutrum). W liczbie mnogiej też ★męsko-osobowy (pilni chłopi orali) i ★rzeczowy (pilne chłopy orały).

Żeński, p. rodzaj.