terminów gramatycznych online
przypadek pierwszy fleksja, = mianownik
Przypadek gramatyczny, który prymarnie występuje w funkcji podmiotu, sekundarnie także w innych funkcjach (orzecznika, apozycji)
Cytaty
Przypádkują się Rzeczowniki nie przez odmianę przypadków zakończenia, ale przez odmianę przyimków: oto wzór przypádkowania. Przypádek 1. The King Król 2. of the King Króla 3. To the King Królowi 4. The King Króla 5. O! King O! Królu 6. From the King od Króla
Toż samo ma sie rozumieć, kiedy jest pytanié, i w ten czas przypadék piérwszy powinien się kłaśdź wraz po posiłkowym np. do I love czyż kocham, jeśli będzie wraz przéczenie, po nim się wraz kłaśdź powinien np. do not I love czyż nie kocham, U wiérszopisów kładnie się i przed przeczeniem.
Przypadek piérwszy bądź Imienny, bądź Zaimkowy kładzie się przed słowem.Peter wrires, Piotr pisze. [...] Kiedy przypadek piérwszy jest zbiorowy, słowo czasem się kładzie w liczbie pojedyńczéh a czasem mnogiéj The publick was advertised albo were advertised. Powszechność była ostrzeżona. W pytaniu, przypadek piérwszy kładzie się po posiłkowém, albo po samém słowie jeśli posiłkowego nie masz. np. where are they, gdzie są oni.
Ten, ta, to, ma przyp. 1. l. m. w rodz. m. ci.
Rzeczowniki męzkie przypadkują się podług 7 następujących wzorów, a to dla rozmaitego zakończenia przypadku pierwszego liczby mnogiej.
Wzór drugi.
Dla tych imion, które się twardo pojedyńczo kończą; mają one przypadek Iwszy liczby mnogiej na y, np. chleb, chleby.
Wiele imion twardo pojedyńczo kończących się, łacińskiego języka pochodzących, mają przyp. 1wszy l. m. na a.
1wszy Przypadek kończy się w każdym rodzaju i w każdym wzorze inaczej, jak o tem z powyższych i niższych wzorów przekonać się można.
Ale jednakże przy używaniu tego prawidła trzeba mieć wzgląd na jaśność i dobre brzmienie: dlatego chleby ma przypadek 2gi liczby mnogiej nie chleb, lecz chlebów, aby rozróżnić do przypadku 1go liczby pojedynczej.
Niektórzy kończą przyp. I. w liczb. mn. na i, np. osi, ale lepiej jest osie.
Te imiona rodzaju nijakiego, które w drugim przyp. l. p. przyjmują syllaby nia albo cia, powinne bydź w I wszym przyp. pisane przez ę, dla różnicy od tych, które syllab nia albo cia nie przyjmują.
Poema, Dramma, Komina, systema, szema, są albo cale nieprzypadkowne, (indeclinabilia) np. to, tego, temu poema, i t. d.; albo też w 2gim przyp. syllabę tu przyjmują, np. poematu, systematu, systematowi, i t. d. 1wszy przyp. l. m. systemy albo systemata, systematów i t. d.
Tu jest Zaimek odzowny w trzech przypadkach użyty: która, którą, z której, a to dla słów: leżeć, pożyczyć i wypisać; gdy zaś Rzeczownik xiążka jest tylko w jednym 1wszym przypadku użyty.
Przy analizowaniu, np. jakich wierszy pięknych, muszą oni np. u Rzeczowników z pierwszego przypadku każdy inny bez porządku powiedzieć, a z każdego innego zaraz pierwszy przypadek wyprowadzić.
Imiona zakończone w przypadku I, liczby pojedynczéj, na wszelkie spółgłoski, jako téż samogłoski: i, y, mające przypadek II, liczby pojedynczéj na: a, ia, iu, u, ego, wszystkie są rodzaju męskiego.
Przypadek 1 liczby pojedynczéj rodzaju męskiego, deklinacyj I.