Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przypadek drugi fleksja, = dopełniacz

Język: polski

Cytaty

Przypádkują się Rzeczowniki nie przez odmianę przypadków zakończenia, ale przez odmianę przyimków: oto wzór przypádkowania. Przypádek 1. The King Król 2. of the King Króla 3. To the King Królowi 4. The King Króla 5. O! King O! Królu 6. From the King od Króla

Kiedy będzie wiele Rzeczowników należących do iednéj rzeczy położonych w przypadku drugim dość jest znak jégo raz położyć of np. He is Professor of Physick, Anatomy, Astronomy, Jest nauczycielem Medycyny, Anatomii, Astronomii.

Lecz częstokroć Anglicy [...] kładą rzeczownik, któryby się miał kłaśdź w drugim Przypadku przed tym od którégo jest rządzony, a w ten czas można uważać je niby zrosłé w jeden wyraz.

Resztę przypadków tworzą przez dodanie of do czwartego na drugi, to do tegoż na przypadek trzeci.

Zdanie przydane wtedy się zmienia na imiesłów, gdy przymiotnik „który" wyraża przedmiot zdania (przyp. 1). albo też przedmiot bierny, czyli doznający działania (przyp. 4ty, niekiedy 2gi).

Tysiąc, milijon i dalsze wzięte za przedmiot zdania, bez dodania 2go przypadku, mają składnię wspólną wszystkim innym rzeczownikom. Np. Krocie, milijony przepadły.

Lecz gdy się przy nich znajduje drugi przypadek oznaczający rzeczy liczone, podlegają téjże składni, co wyrazy pięć, sześć i t. p. Np. Tysiąc złotych weszło do kassy.

Zaimek on nie ma odpowiadającego sobie dzierżawczego przymiotnika. Zastępuje go przypadek drugi tegoż zaimka, który podobnie jak przymiotniki dzierżawcze (притяжательныя), wzgląd posiadania wyrażać może.

PRZYPADEK DRUGI, POSIADAJĄCY. (родительный падежъ.)

Do (z 2. prz.) oznacza stronę zewnętrzną rzeczy, do któréj co się zbliża; biorąc to równie w zmysłowém jak umysłowém znaczeniu. Np. Przyjść do rzeki. Przysunąć stolik do okna. Wznieść mo- dły do nieba. Skłonić do cnoty.