Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przypadek czwarty biernik

Język: polski

Cytaty

Zdanie przydane wtedy się zmienia na imiesłów, gdy przymiotnik „który" wyraża przedmiot zdania przyp. 1). albo też przedmiot bierny, czyli doznający działania (przyp. 4ty, niekiedy 2gi).

PRZYPADEK CZWARTY, BIERNY. (винительный падежъ.)

W piérwszym razie mają przy sobie 4ty przypadek, w drugim są jego pozbawione.

Przy słowach boli, kosztuje, obchodzi i im podobnych, 4ty przyp. wyraża osobę [...].

W (z 4. prz.)

W języku polskim jest 7 przypadków, podług siedmiu pytań, które są jednakowe na każdy rodzaj i na każdą liczbę. Przypadek 1. Mianujący: Kto? co? 2. Posiadający: do, od kogo? czego? czyj? 3. Dający: Komu? czemu? 4. Ulegający: Kogo? co? 5. Wołacz albo Wołający! 6. Narzędziowy: Kim? czém? z kim? z czém? 7. Przyimkowy: w, na, o, przy, po, Kim? czém?

Rzeczowniki rodz. żeń. z zakończeniem samogłoskowem mają w ogóle w 4-ym przypadku liczby pojedyń. ę.

Przy odmianie rzeczowników nieżywotnych, dla rozróżnienia przypadku 1-go od przyp. 4-go, trzeba dodawać, w myśli chociaż, słowo nijakie w przyp. l-szym, a słowa czynne w przyp. 4-tym.

(Rzecz, r. ż. na ość mają w I., IV. i V, p. l. m. i, tudzież pewna grupa rzecz. jak: brwi, chęci, części, gęsi [...]).

W [...] IV. przyp. zaś mamy odwrotnie późniejsze i po k g zamiast y: żaki, wrogi itp. (żaky, wrogy)

Przypadek 4-ty jest równy przypadkowi pierwszemu, na prz.: vejo o homem – widzę człowieka; chama as filhas – zawołaj córki!