Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przypadek czwarty biernik

Język: polski

Cytaty

Przypádkują się Rzeczowniki nie przez odmianę przypadków zakończenia, ale przez odmianę przyimków: oto wzór przypádkowania. Przypádek 1. The King Król 2. of the King Króla 3. To the King Królowi 4. The King Króla 5. O! King O! Królu 6. From the King od Króla

Przypadek czwarty w mowie niewiązanéj kładzie się pospolicie po słowie. w Wiérszu zaś częstokroć przed słowem np. My brother speaks French, Mój brat mówi po francusku, Two vast recompenses may well his courage move, Dwie wielkié nagrody mogą zachęcić jégo odwagę.

W języku polskim jest 7 przypadków, podług siedmiu pytań, które są jednakowe na każdy rodzaj i na każdą liczbę. Przypadek 1. Mianujący: Kto? co? 2. Posiadający: do, od kogo? czego? czyj? 3. Dający: Komu? czemu? 4. Ulegający: Kogo? co? 5. Wołacz albo Wołający! 6. Narzędziowy: Kim? czém? z kim? z czém? 7. Przyimkowy: w, na, o, przy, po, Kim? czém?

Rzeczowniki rodz. żeń. z zakończeniem samogłoskowem mają w ogóle w 4-ym przypadku liczby pojedyń. ę.

Przy odmianie rzeczowników nieżywotnych, dla rozróżnienia przypadku 1-go od przyp. 4-go, trzeba dodawać, w myśli chociaż, słowo nijakie w przyp. l-szym, a słowa czynne w przyp. 4-tym.

W liczbie pojedyńczej 4ty przypadek biernik, u nas dwojako się używa jak w pierwszym wzorze już powyżej umieściłem, trzeba bardzo na to uważać, i nie będę w następnych powtarzać tego. Np. mówią w 4tym przypadku Trzeba Szukać, pytanie (w 4m) kogo? Osoby, żony, panny, odpowiedź słyszymy; a znaleźć kogo chcesz? Osobę, żonę, pannę, tu czynność niedokonana, szukać i dokonana znaleźć naprzemian wszędzie się łączy zawsze.

Przypadek 4-ty jest równy przypadkowi pierwszemu, na prz.: vejo o homem – widzę człowieka; chama as filhas – zawołaj córki!