Słownik historyczny
terminów gramatycznych online
terminów gramatycznych online
Oż/1883
Skarbiec odkryty bogactwa, piękności i wszystkich prawideł zasadniczych mowy i pisowni polskiej
Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1883, jęz. polski strona w kompendium Dawne ortografie, gramatyki i podręczniki języka polskiego
Cytaty według działów 428 cytatów
- Przedmowa 18 cytatów 1–9
- WYKAZ Mowobadaczów i Mowoznawców Polskich, których dzieła miałem pod ręką 10–21
- Okres 2 mieszany dawniejszy, zastoju 1 cytat 22–27
- Główne podstawy mowopisowni polskiej 13 cytatów 27–31
- Podział abecadła i układ jaki powinien być 2 cytaty 32
- Sprawdzenie najściślejsze samogłosek i spółgłosek polskich 7 cytatów 32–33
- Własność i odcienia spółgłosek polskich drobne 6 cytatów 34
- Uwaga ogólna i ocenienie 4 cytaty 35
- O znakach nad literami, albo pod, lub obok nich, jakich używać należy i jakie usunąć, mianowicie te, które szkodzą ustaleniu i rozwojowi pisowni 11 cytatów 35–37
- Zasada główna i ogólna Mrozińskiego następna 37
- O potrzebie oddzielnych liter i znamion tak powiada Mroziński 5 cytatów 37–38
- Pstrociznę i kreski niepotrzebne gani i odrzuca Mroziński 1 cytat 38
- Uwaga nad tem i objaśnienia, co do podziału spółgłosek przez Mrozińskiego 5 cytatów 38–39
- Mroziński o samogłoskach á é pochylonych czyli ścieśnionych 3 cytaty 39–40
- O prowincjalizmie czyli powiatczyznie 3 cytaty 40–41
- O konieczności dopełnienia i poprawienia abecadła pol. 2 cytaty 41–42
- O odkryciu pisma głoskowego, i różnicy abecadła tychże narodów 42–43
- Zachęta do troskliwego poprawiania i pielęgnowania pisowni polskiej 44
- O kreskach i znakach. Zagórowski (na str. 3) i o poprawieniu Abecadła 4 cytaty 44–45
- Uwaga, i zastanowienie się nad tem i owem 45–46
- Akademje obce kiedy zatwierdziły swoją pisownię 1 cytat 46–47
- Pogadanki Literackie 1 cytat 47
- List współplemieńca napisany do jednego badacza polskiego 4 cytaty 47–49
- Co mówią polscy badacze o dwójce niemieckiej W, a opuszczonej polskiej V? 6 cytatów 49–51
- Czy wszystkie narody Giermańskie i Sławiańskie tę dwójkę przyjęły w ? 1 cytat 51–52
- Czy litery łacińskie wszystkie przyjęli Germanie, z abecadłem łacińskiem? 52
- O co głównie chodzi naszym badaczom w poprawieniu abecadła? 4 cytaty 52–54
- Odezwa do miłośników klasycznej i naukowéj pisowni 3 cytaty 55–58
- Ostateczny rozbiór abecadła, i uporządkowanie 6 cytatów 58–62
- Wynik stanowczy 2 cytaty 62–63
- Tęsknota badaczów za polsczyzną 3 cytaty 63–64
- Uwaga i naukowy rozbiór tego tytułu naszych książek 3 cytaty 64–66
- Dwuznaczniki i niedorzeczne wyrazy w klasycznej pisowni polskiej usuwają się 8 cytatów 66–67
- Mowopisownia polska (Grammatica Polonica) 1 cytat 67–68
- Głosomownia prawidłowa klasyczna 1 cytat 68
- Własność, abecadła i podział głosek polskich wyjaśniłem powyżej dostatecznie jakie mamy każdy widzi 28 cytatów 68–70
- 1 Prawidło przypadkowania 16 cytatów 70–76
- Wyjątkowe prawidło 4 cytaty 77–81
- 2gie Prawidło 81–85
- Dział drugi, Prawidła 2go 85–86
- Dział trzeci, Prawidła 2go 1 cytat 86–87
- Trzecie Prawidło rzecz. męz. 88–89
- Czwarte Prawidło rzecz. męzk. 89–90
- Piąte Prawidło dowolne, wyjątkowe rzecz. męzk. 1 cytat 90–91
- Sprawozdanie 3 cytaty 92
- Pierwsze Prawidło 5 cytatów 92–95
- Dział drugi przyboczny 4 cytaty 96–97
- Drugie Prawidło rzeczowników żeńskich 3 cytaty 98–100
- Dział drugi rzecz. żeńskich 2 cytaty 101
- Trzecie Prawidło rzecz. żeńskich 102
- Czwarte Prawidło rzecz. żeńskich 102–103
- Piąte Prawidło rzecz. żeńskich 1 cytat 104–105
- Prawidła rzeczowników rodzaju średniego czyli środkującego 1 cytat 105–106
- Drugie Prawidło rzecz. średnich 106–107
- Trzecie Prawidło rzecz. srednich 107–108
- Czwarte Prawidło rzecz. srednich i ostatnie 1 cytat 108
- Prawidło dodatkowe ułomne w prawidłach 108
- Druga częsć mowy. "Zajimki" 11 cytatów 109–111
- Trzecia część mowy. "Przymiotniki" 3 cytaty 112–113
- Dział 2. Przymiotniki trzyrodzajowe nieulegające stopniowaniu 114–115
- Czwarta część mowy "Liczbowniki" czyli Liczbownia 1 cytat 115–116
- Piąta część mowy. "Słowoczasowniki" 4 cytaty 116–118
- Wynik z badań porównawczych następny 1 cytat 119
- Ramy prawideł zasadniczych 119–120
- Podział czasowania słów klasyczny 1 cytat 120–122
- Zasada określająca stanowczo 122
- Wzór słów biernych. Jestem, Stoję, Siedzę, Leżę, Śpię 122
- Słowoczasownik nieokreślny 1 cytat 123
- Prawidła słów posiłkowych, ruch i czynność oznaczających 1 cytat 123–125
- Słowoczasowniki (i domyślnik Trzeba) 126
- Pochodzenie i rodowód słów 3 cytaty 127
- O Wyrzutni wa, w słowie Zostawa-ć 1 cytat 127
- Końcówki cechowe czasów warunkowych ze słowa Być 128
- O tworzeniu się jimiesłowów ze słów wszystkich 3 cytaty 129–130
- O rządzie słów posiłkowych przypadkami 1 cytat 130
- Prawidła czasowania słów czynnych foremnych. Dział 1 130–132
- Dział drugi prawidła 1 132–136
- 2gie prawidło słów czynnych. Dział I 136–137
- Dział 2gi 2 cytaty 137–138
- Dział 3ci 138
- Zestawienie i porównanie trzech działów 138
- Trzecie prawidło słów foremnych 1 cytat 138–139
- Inne słowa 139–140
- Czwarte prawidło słów czynnych 1 cytat 140–141
- Piąte prawidło słów czynnych, i częściowo biernych 141–142
- Dział 2 z małą różnicą, czasy dokonane tyłko dobierają głoski lub głosówki rozmaite 142
- Zestawienie i porównanie trzech działów tego prawidła 142–143
- Prawidła działu 3, słów jednotliwych czynnych 2 cytaty 143–144
- 6te prawidło słów czynnych i częściowo biernych 1 cytat 144–145
- Prawidła słów ułomnych w układzie 1 cytat 145–148
- Słów wszystkich przymioty czyli nazwy szczegółowe 1 cytat 148–149
- O przysłówkach używanych przed słowami rozmaicie 1 cytat 149
- Dwa sposoby ułatwiające poznanie sześciu prawideł słów czasowania 1 cytat 149–150
- Pytanie, co jest bogactwem, i jakie słowa są pierwszorzędnemi? 150
- Sprawozdanie. Rachunek słów prawidłowych w sześciu prawidłach polskich 150–151
- Godło z liter najbogatszych w słowa czynne prawidłowe 151
- Szósta częsć mowy "Jmiesłowy" 1 cytat 152
- Podział jimiesłowów klasyczny i porównanie 2 cytaty 152
- Różnica jimiesłowów z podobnemi przymiotnikami 3 cytaty 153
- Siódma część mowy "Przysłówki" 1 cytat 153
- I Przysłówki zwyczajne pytające i odpowiadające są następne 153–154
- II Przysłówki jimiesłowowe krasomówcze 154–155
- III Przysłówki przymiotnikowe 155
- IV Przysłówki czasu, czyli czasowe 1 cytat 155
- Osma część mowy "Przy-jimki" 6 cytatów 156–157
- Dziewiąta część mowy "Spójniki" 1 cytat 157
- Dziesiąta część mowy "Wykrzykniki" 1 cytat 157–158
- Jloczasownia 158
- O jloczasie polskim wyjaśnienie 2 cytaty 158–159
- Dowody. (Kopczyński. „Gram. Jęz. Pol. r. 1817 str. 31) War. 3 cytaty 159–160
- O iloczasie Słowacki Euzeb. ("Prawidła wymowy" str. 53 r. 1826 Wilno) 3 cytaty 160
- Pytanie, jaki znak najstosowniejszy dla jloczasu polskiego? 3 cytaty 160–161
- Prawidła zasadnicze ustalenia jloczasu 1 cytat 161–162
- Ważność i doniosłość jloczasu w naukach 4 cytaty 162–164
- Trzy odcienia w mowie żywej narodu polskiego 1 cytat 164–165
- Trzy podstawy główne a niezbędne w mowie polskiej naukowej, tak ustnej jak pisanej, następne są 2 cytaty 165–166
- Pisownia prawidłowa poprawna 14 cytatów 167–168
- Rzeczowniki żeńskie kończące się na osć 168
- Rozbiór dalszy pstrokacizny szczegółowy 2 cytaty 168–169
- Odkrycie joru cieńkiego w tych spółgłoskach mianowicie w j, l, ń 169–171
- Odkrycie przyczyny, dla czego musimy kreślić wszystkie słowa rozkazujące 171–173
- Rozwikłanie i rozwiązanie trudności 173–174
- Wyciąg z rachunku liter powyższego do zastosowania w pisowni 174–175
- Spółgłosek 12 pochodnych z jorem cieńkim następnych 1 cytat 175
- Użycie półtonowych ę i ą w pisowni 175–176
- Zasada zdobyta naukowa 2 cytaty 176–178
- Ogólna Zasada Pisarzów 2 cytaty 178–179
- Źródłosłownia. (Etymologia) 179–180
- Prawidła zasadnicze 1 cytat 180–184
- Zasada. Jak się mówi tak się pisze po polsku 1 cytat 184–187
- Przyjimek Bez, Beze, Bes 2 cytaty 187–188
- O spółgłoskach przyjimkowych kierujących wyrazami, i nadających tymże jnne znaczenie, i wytrącających często samogłoski z wyrazów lub zatrzymujących one sobie 3 cytaty 188–191
- Wytrąca się zaś po j samogłoska i cienka 191–192
- O odróżnianiu pierwotnej d, i pochodnej przyciskowej d, w pisowni 192–193
- Końcówka dze także posługuje dla dźwięcznej ga 1 cytat 193
- O odróżnianiu pierwotnej h i pochodnej ch pojedyńczo 193–194
- O Trzystopniowych spółgłoskach przyciskowych polskich, mających tę samą własność i prawa w druku i pisowni polskiej 194–195
- Pisownia 195–196
- Pojedyńcze ć, przybiera s więc s-cz, a nie sz cz 196–197
- Pytanie skąd szwargon powstał w mowie polskiej? 4 cytaty 197–200
- O zatrzymaniu w nazwach miast, wsi, polskich liter w i s 200–201
- Gwałtowne wdzieranie się niemczyzny do Polski 2 cytaty 201–203
- Rodowód szwargonu niemieckiego 203–204
- Metryka koronna Kazimierza W. (Vislicia), Wstęp, takowy 2 cytaty 204–206
- Przyczyna, i skutek wynikły ze Szwargonu 206–207
- O odróżnianiu pierwotnej r, od przyciskowej pochodnej r-z 207–208
- Dochodzenie głębsze prawdy i pojęcia 2 cytaty 209–211
- O niezamienianiu na początku wyrazów t na c ani d 1 cytat 211–212
- O końcówkach słowoczasowników na ać, ąć, ekć, i eć 212
- Prawidła zasadnicze. Pisać należy od pierwiastka Ciek 212–213
- O końcówkach słowoczas. na dź zć, sć, ć; i t. d. 2 cytaty 213–215
- O spółgłoskach z i s gdzie i jak pisać należy w słowach 1 cytat 215–216
- Prawidła dla słów ułomnych i wyjątkowych 216–217
- Jazd, Jazda, Jazdo. (Pierwotne źródłosłowy) 217–218
- Rad, Rada, Rado-ść 218–219
- O stanowczem a niezbędnem odróżnianiu h od ch czyli łac. kh 4 cytaty 219–222
- Zestawienie ogólne końcówek na wszystkie litery abecadła, podług 3 rodzajów 1 cytat 222–223
- Sprawozdanie 223–224
- Wynik ze sprawozdania i porównania 2 cytaty 224–226
- Prawidła zasadnicze, co do zachowania źródłosłowów czyli pierwotników 226–229
- Końcówki Sław, Sława 229
- Czy Sławianin Sławianie, czy Słowianin Słowianie należy pisać? 2 cytaty 229–230
- Dowody o dawności narodów Sławian, Polan, Mazurów, Russów, Window i t. d. 4 cytaty 230–237
- Nowe nazwiska Sławian, i podanie ustne najdawniejsze 237
- Gniazdo Lecha i Czecha, z ustnego podania 237–238
- Dział drugi Sławian wschodnich Kapadocja kolebką w Azji m. 238–239
- Uwaga i dochodzenie 1 cytat 240–242
- Illyryków skąd nazwa i co za naród był? 242–243
- Dział X. Końcówki przymiotnikowe i zbiorowe na two stwo, rzecz. wspólnych 3 cytaty 243–244
- O unikaniu przymiotników, obok stawić wiele nie można 244–246
- O końcówkach cechowych z wyrazów Opis, Rys. (jak u Greków Grafos używane) 246
- O narzędniku (6 pad) i bierniku 4m konćzących się na ę i ą 1 cytat 246–247
- O biernoposiłkowem słowie jest, są prawidło ogólne 5 cytatów 247–248
- O 2 i 4m przypadku liczby mnog. rzecz. męskich na ow 2 cytaty 248–249
- O poznaniu rodzajów, prawidło ogólne 3 cytaty 249
- Nazwy miast z dwóch wyrazów złożone, należy złączać a nie osobno pisać 250
- Co do odróżnienia stanu księży od książąt, w skróceniu należy jinaczej pisać 1 cytat 250
- Ustanowienie Komis. ed. Tow. Prz. nauk. o pisaniu liter j, i, y, (str. 128) 250–251
- O cudzoziemskich wyrazach postanowienie tejże komis. eduk. 9 cytatów 251–257
- Wyznanie moje jakiej pisowni dotąd trzymałem się w użyciu wyrazów łacińskich 1 cytat 257–258
- Skąd ta niejednostajność u pisarzów wynika, co za przyczyna? 258–259
- Czy Towarzystwo Przyjaciół nauk, to właściwie rostrzygało? 2 cytaty 259–267
- 6) O różnicy Sławiańskich nazwisk w końcówkach 1 cytat 267–268
- O niezmiernem bogactwie, piękności brzmień mowy Sł. Polskiej. Zdania najpoważniejszych badaczów polskich i obcych 10 cytatów 268–274
- Życiorys. Najbieglejszego w mowoznawstwie i w litości człowieka 275–276
- Dzieła Sławiańskie, które miał w swym zbiorze kardynał Józef Mezzofanti 2 cytaty 276–277
- Prawdziwe bogactwo 1 cytat 277–278
- Liczby najdokładniej stwierdzają 4 cytaty 278
- Porównanie najbogatszych abecadeł Sławiańskich, Samskrytu i Litew. 2 cytaty 278–279
- Trzy słowniki największe polskie zawierają wyrazów 1 cytat 279–280
- Porządek naukowy jaki powinien być w Słownikach 1 cytat 280–281
- Podział klasyczny słowników polskich 2 cytaty 281–286
- Abecadło słownikowe polskie ma następny porządek 287
- Objaśnienie co do liter właściwie polskich i przyswojonych 1 cytat 287–288
- Porządek jaki powinien być dzieł naukowych czyli klasycznych 1 cytat 289–293
- 1801 r. zawiązało się „Towarzystwo Przyjaciół Nauk" 4 cytaty 293–297
- Przestrogi, narzekania i upominania starszych! (słuchaj!) 12 cytatów 297–305
- Narzekanie p. Skobla i cytaty jego z gazet 1 cytat 305–309
- Biedują Francuzi z francuzczyzną i śmieją się 309
- Greczyzna, czy potrzebna, ażeby była miewaną w mowie i pisowni polskiej? 309–310
- Polskie wyrazy zaniedbane znaleziono. Zastanowienie się 1 cytat 310–311
- Prawidło nawiasówek dla wyrazów cudzoziemskich 1 cytat 311–312
- Postęp wydziału Lekarskiego w pisowni 312–313
- Wzór pisarzów złotego wieku 16, i w części 17 2 cytaty 313–315
- Namowa do PP. Drukarzów i Wydawców dzieł 316–317
- Zadanie. Czego wymaga? Wiedza, Nauka, Umiejętność i Sztuka 317
- Odkrycie przesadnych i mylnych kresek nad literami ś, ź, ć 1 cytat 317–318
- Odkrycie przyczyny, dla czego dawni Polacy kreślili na początku wyrazów litery s, z, c, nawet k i g 318–319
- Jak ścieśnianie wyrazów kreskami, tak zgrubianie przeciwnie szwargonem jest stratnym błędem do nie przebaczenia: baczność wyrozumiali i gorliwi i światli ziomkowie 319
- Niektóre wady rażące, w przekręcaniu wyrazów, opuszczaniu liter, wsuwaniu niepotrzebnych. Zastanówcie się dobrze; bo naukowa klas. pisownia, usuwa te pomyłki 319–320
- O wytrącaniu z wyrazów mylnem samogłoski e 1 cytat 320
- O wsuwaniu mylnem za ę stałe; baczność 320
- O wsuwaniu przesadnem litery n do wyrazów 320
- Przesadne wsuwanie lit. j do wyrazów lub końcówek nia 320
- Przesadne skracanie wyrazów pol. i usuwanie ję ją 1 cytat 321
- Mylne używanie przyjimka pod zamiast w i we 321
- Pyt. Jakie wyrazy obce nie mogą mieć miejsca w pisowni polskiej? 321
- Pyt. Jakie wyrazy obce mogą mieć miejsce w pisowni pol. 322–323
- Żmija wlazła niektórym badaczom na szyję 1 cytat 323–324
- O pierwocinach czyli pierwiastkach uwaga 2 cytaty 324–325
- O swobodnem tworzeniu się zdań w mowie polskiej 11 cytatów 326–327
- Jak mamy szanować mowę swoją posłuchajmy geniuszów (*) 327
- Jaka mowa jest najbogatszą w świecie 1 cytat 327–328
- Jeszcze o bogactwie mowy polskiej „Głosy" 1 cytat 328–330
- Okresy ważniejsze i wybitniejsze zajmują pisarze 330
- W słownikarstwie zaś stanowią okresy lat 330
- Pogodzenie abecadła słownikowego z ogólno-naukowem 331
- Abecadło ogólno naukowe klasyczne w porządku 2 cytaty 331–333
- Drukarnia Uniwersytecka 333–334
- Zamknięcie skarbca 334–335
- Dodatek o krytyce 335–336
- Skorowidz skarbca 337–342
- Abecadłowy spis wspomnianych mowobadaczów i jinnych w tem dziele 343–346
- Dla wygody badaczów polskich 346–351
- Drukarskie pomyłki 353–354
Hasła
- 2gi przypadek | 2 przypadek (fleksja, = dopełniacz)
- 4ty przypadek (biernik)
- 6 przypadek (fleksja, = narzędnik)
- 7my przypadek | przypadek siódmy (miejscownik)
- abecadło
- adjectivum łac.
- alfabet
- biernik | Bier. (przypadek)
- brzmienie (sposób wymawiania, dźwięk)
- brzmienie pojedyńcze
- celownik | Cel. (przypadek)
- cudzoziemczyzna (wpływ obcy)
- cudzoziemskie wyrazy | wyrazy cudzoziemskie
- cudzysłów
- czas
- czasowniki (verbum)
- części mowy nieodmienne
- części mowy odmienne
- część mowy
- część zdania
- czynność (o czasowniku)
- czynność dokonana | czynności dokonane
- czynność niedokonana | czynności niedokonane
- czynność teraźniejsza
- dialekt
- dokonany przyszły czas
- duch mowy polskiej | duch języka
- dwukropek
- dział
- dźwięczne głoski
- dźwięczność
- dźwięki (głoska, głos artykułowany)
- epitet
- femininum łac.
- figury (znak alfabetu)
- fonetyka
- forma (postać wyrazu)
- genus łac.
- głagolica
- głos (dźwięk mowy)
- głoska (dźwięk mowy)
- głoska (znak alfabetu)
- głoski ustne
- głosownia
- gram. polska | gramatyka polska
- gramatyka porównawcza
- *grube (twarde)
- iloczas | jiloczas (długość głoski)
- imiesłowy | jmiesłów | jimiesłowy | jim.
- imię własne
- imiona rzeczowne
- imiona zdrobniałe
- *jedno-sylabny
- jęz. pol. | język polski | polski język
- języczek
- język
- język (narząd)
- języki cudzoziemskie
- języki obce
- jimie osoby
- jimiesłowy bierne czasu terazn.
- jimię | imiona (nazwa, część mowy)
- jimiona osobowe
- jmiesłowy czasu teraźniejszego | jimiesłowy czynne czasu teraz.
- klasy (systematyka)
- końcówka | końcówki (morfem gramatyczny)
- końcówka stała
- końcówki obce
- kończyć się
- kreska | kreski (diakryt)
- kreskować
- kropka (znak interp.)
- kropki (wielokropek)
- krótkość głosek
- liczba
- lingua | linguae (język) łac.
- litera (znak alfabetu)
- litera (głoska)
- litery podwójne
- littera (głoska) łac.
- łącznik (dywiz, pauza)
- małe litery
- masculinum łac.
- mechanizm języka
- męskie rzeczowniki | rzeczowniki męskie
- mianownik | Mia. (przypadek)
- miejscownik | Miej. (przypadek)
- mnoga licz. | mnoga liczba
- mnogość
- mowa (język)
- nacisk (akcent)
- nagłos
- narzecza
- narzędnik | Nar. (przypadek)
- narzędzia mowne
- nawias
- nazwiska (antroponim)
- nazwy miast
- nazwy miejscowości
- neutrum łac.
- niedokonany przeszły czas | czas niedokonany przeszły oznajmujący
- niedokonany przyszły
- nomen łac.
- obca mowa
- odmiany gramatyczne
- ogólne prawidło | prawidło ogólne
- ojczysta mowa
- określenia
- ortographia łac.
- osoba (gramatyczna)
- osoba trzecia
- pars orationis łac.
- participia łac.
- pierwiastek (rdzeń, źródłosłów)
- pierwotna spółgłoska
- pisać
- pismo
- pisownia
- płynne | spółgłoski płynne
- pochodzenie (geneza)
- pochodzenie (derywacja)
- pochodzić od
- pochylona samogłoska
- początek wyrazów
- pojed. licz. | liczba pojedyńcza | pojedyńcza liczba
- polsczyzna | polszczyzna
- postać (grafem)
- praedicatum łac.
- prawidła | prawidło
- prosodia łac.
- prowincjonalizm
- przecinek
- przestanek (w mowie, mowy)
- przyciski | przycisk (akcent)
- przydech
- przyjimek | przyjimki
- przymiotnik | przymiot.
- przypadek
- przypadek pierwszy | pierwszy przypadek (fleksja, = mianownik)
- przypadkować się
- przypadkowanie
- przysłówki | przysłówek
- przysłówki czasu
- przyszłe czasy | czas przyszły (futurum)
- rodzaj (gramatyczny)
- rodzaj męzki
- rodzaj obojętny
- rodzaj średni
- rodzaj żeński
- rządzić się | rządzić
- rzeczow. | rzecz.
- rzeczowniki nieżywotne
- rzeczowniki zbiorowe
- rzeczowniki zdrobniałe
- rzeczowniki żeńskie
- rzeczowniki żywotne
- samogłoska (głoska)
- samogłoska á
- samogłoska krótka
- samogłoska nosowa
- samogłoska ścieśniona | samogłoski ścieśnione
- samogłoski nieścieśnione
- sanskryt | samskryt
- sermo łac.
- składnia (budowa i układ zdania)
- skracać
- skrócenie
- słowa cudzoziemskie | cudzoziemskie słowa
- słowiańsczyzna
- słownik (leksykon)
- słownik (słownictwo)
- słowo (wyraz)
- słowo | słowa (czasownik)
- słowo posiłkowe
- spojniki | spójniki
- spółgłoska | spółgł. (głoska)
- spółgłoska kreskowana
- spółgłoska twarda | twarda spółgłoska | twarda
- spółgłoski bezdźwięczne
- spółgłoski dźwięczne | dźwięczne spółgłoski
- spółgłoski gardłowe | głoska gardłowa
- spółgłoski końcowe
- spółgłoski mocne
- spółgłoski nosowe
- spółgłoski pochodne
- spółgłoski słabe
- spółgłoski zębowe
- spółgłoski zmiękczone
- starosławiański język
- styl
- substantivum łac.
- syczące | sycząca
- syllabae łac.
- syllaby | syllaba (głoski, litery)
- ściągnięte formy | formy ściągnięte (rzeczowników)
- średnik
- ton
- tryb rozkazujący
- twardość
- twierdzenia
- verbum (słowo) łac.
- wargowa
- wargowe
- wielkie litery
- wołacz | Woł.
- wskazujący zajimek
- wykrzyknik | ! (znak interp.)
- wykrzykniki (część mowy)
- wymawiać się | wymawiać | się wymawia
- wymawianie
- wyraz | wyrazy
- wyraz dwuzgłoskowy
- wyraz jednogłoskowy
- wyraz swojskie | wyrazy swojskie
- wyrazy obce | wyraz obcy | obce wyrazy | obcy wyraz
- wyrazy pojedyńcze
- wyrazy przyswojone
- wyrazy złożone | złożone wyrazy (compositum)
- wyrzutnia ( w wyrazie)
- wytrącanie
- wzór (wzór odmiany)
- zajimek
- zajimek dzierżawczy
- zajimek osobisty
- zajimek względny
- zajimki osobowe
- zajimki pytające
- zajimki zwrotne
- zakończenia | zakończenie
- zasady
- zdania | zdanie
- zdanie główne
- zdanie podrzędne
- zdrobniałe wyrazy
- zgłoska
- znaczenie
- znak (diakryt)
- znak zapytania
- znaki pisarskie
- znamiona | znamię (diakryt)
- źródłosłów (rdzeń, temat)
- żywa mowa | mowa żywa
Wykorzystane źródła: Wybrane źródła (z lat 1440-1882, informacja na karcie tytułowej), z których korzystał autor: 1. Bohomolec Franciszek, „Rozmowa o języku polskim”, Warszawa, 1758. 2. Dudziński Michał, „Zbiór rzeczy potrzebniejszych do wydoskonalenia się w ojczystym języku służących”, Wilno 1776. 3. Feliński Alojzy, "Rozprawa o pisowni polskiej", Warszawa 1816. 4. Gruszczyński Stanisław, „Nauka o zdaniu i okres prawideł”, Poznań 1861. 5. Jezierski Felix, "Przygotowanie do wiedzy mowy polskiej, filozoficzne badanie", Warszawa 1843. 6. Karpiński Franciszek, „Rozprawa o Wymowie i Krasomowstwie”, Warszawa-Kraków, 1790. 7. Kopczyński Onufry, "Gramatyka dla szkół narodowych", Warszawa 1783. 8. Małecki Antoni, "Gramatyka języka polskiego", Lwów, 1865. 9. Mroziński Józef, "Pierwsze zasady gramatyki języka polskiego", Warszawa 1822. 10. Muczkowski Józef, "Gramatyka języka polskiego", 1836. 11. Osiński Alojzy, "Dwa wyjątki, łza i nadzieja z bogactw mowy polskiej", Wilno 1835. 12. Piramowicz Grzegorz, „Wymowa i Poezja dla szkół narodowych”, Kraków 1792. 13. Potocki Stanisław, "Rozprawa o języku polskim", Warszawa 1811. 14. Słowacki Euzebiusz, "Prawidła wymowy i poezji", Wilno 1833. 15. Sochański Edward, "Brzmienie głosek polskich i pisownia polska", Kraków 1861. 16. Szopowicz Franciszek, "Uwagi nad samogłoskami i spółgłoskami w ogólności oraz nad niektóremi głoskami abecadła polskiego w szczególności", Kraków 1827. 17. Szumski Tomasz, „Dokładna nauka języka i stylu polskiego”, Poznań 1809. 18. Szylarski Walenty, "Gramatyka polska", Warszawa 1770. 19. Śniadecki Jan, "Pisma rozmaite, o języku polskim prozą, i listy rozmaitych osób", Wilno 1818. 20. Zaborowski Stanisław, "Ortografia polska", Warszawa 1825.