terminów gramatycznych online
przypadek szósty fleksja, = narzędnik
Cytaty
Przypádkują się Rzeczowniki nie przez odmianę przypadków zakończenia, ale przez odmianę przyimków: oto wzór przypádkowania. Przypádek 1. The King Król 2. of the King Króla 3. To the King Królowi 4. The King Króla 5. O! King O! Królu 6. From the King od Króla
That [...] jeśli przypáda kłaśdź je w przypadku drugim, trzecim lub szóstym.
Głoska ą pisze się: [...]
2) W 6tym przypadku Przymiotników i Rzeczowników liczby pojed. rodz. ż.
Poetom i Mówcom wolno jest też dla kadencyi albo rozmaitości harmonii kończyć 6ty przypadek, na ym, zamiast em, np. wielkim szczęściem, zamiast: wielkiem szczęściem.
6ty przypadek kończy się zawsze na em, np. z Kapitanem.
Przez ułomkowe rozumiemy imiona takie, które tylko kilka, dwa, trzy albo cztery przypadki mają.
Tylko jeden przypadek mają: [...]
6ty przyp. np. całkiem, nurkiem, hurmem, milczkiern, raptem, ukradkiem.
Pytanie Kim? Czem? rządzi szóstym przypadkiem bez Przedimka z, np. Król rządzi, kim? narodem. Zabiłem zająca, czem? kijem, (nie z kijem).
Przypadek 6ty i 7my przymiotników w rodzaju nijakim ma e ściśnione, np. tém, piękném, uczoném, przyjemném, mądrém i t. d. dziełem.
Kazał [Kopczyński] 6ty przypadek przymiotników rodzaju nijakiego kończyć na ém, nie na im; kazał pisać ramie, nie ramię.
PRZYMIOTNIKI; w drugim przypadku rodzaju żeńskiego (mojéj, dobréj) mają e ściśnione, 546; 29; 99. Przypadek szósty, liczby pojedynczej, rodzaju nijakiego (mojém, smutném) 30; 100; 372.
Przypadek 6, L. P. R. Ż. D. II. Ten przypadek kończy się zawsze na: ą, formuje się od przypadku I, l. p., zachowując to wszystko, co się w przypadku II, l. p wyrzuciło, lub zamieniło, albo dodało, co dzieje się sposobem następnym: np. książka, nadzieja, noc, gęś [...]; przypadek VI, l. p. książką, nadzieją, nocą, gęsią.
Przypadek 6, L. P. R. Ż. D. II. Ten przypadek kończy się zawsze na: ą, formuje się od przypadku I, l. p., zachowując to wszystko, co się w przypadku II, l. p wyrzuciło, lub zamieniło, albo dodało, co dzieje się sposobem następnym: np. książka, nadzieja, noc, gęś [...]; przypadek VI, l. p. książką, nadzieją, nocą, gęsią.
Całkowita deklinacya rzeczownika ojciec tak się nam przedstawi:
W liczbie pojedyńczéj:
Przypadek 1: (kto?) ojciec [...]
,, [przypadek] 6: (kim?) ojcem [...].
Przyimki łatwo poznać można po tem mianowicie, że pociągają za sobą pytanie, wymagające jakiegoś przypadku, np. dążyć do ... czego (2-gi przypadek); wyruszyć przeciw ... komu (3-ci przypadek); stać przed... kim (6-ty przypadek).
Mamy przyimki, rządzące przypadkiem II-gim, są także takie, które rządzą III-cim, IV-tym, VI-tym, albo VII-ym.
Przeciwnie, jeżeli chcemy uwydatnić, że sąd nasz zmienić się może, że jest tylko porównaniem—kładziemy orzeczenie w przyp. VI-tym.
Rzeczownik złożony z przymiotnika stojącego w I-szym przypadku i z rzeczownika, odmienia się w obu częściach składowych wedle właściwych im prawideł; np. I i IV przyp. Krasnystaw (miasto w Lubelskiem), ma: II p. Krasnego|stawu, III p. Krasnemu|stawowi, V p. Krasny|stawie! VI p. Krasnym|stawem, VII p. w Krasnym|stawie.