Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przyrostek osobowy końcówka fleksyjna

Język: polski

Cytaty

Nie, słowo w dwóch ostatnich trybach, t. j. warunkowym i życzącym nie ma oddzielnego zakończenia, lecz tworzy się ze słowa czasu przeszłego, z przyrostków osobowych: m, s, ście, śmy, i spójnika: że, aby, gdyby, jeśli, jeżeli.

I tutaj, zarówno jak w czasach przeszłych strony czynnej, przyrostki osobowe słowa posiłkowego (m, ś, śmy, ście) mogą się dołączać do imiesłowu lub innego wyrazu tegoż zdania; np. dawno ranionyś, lub dawnoś raniony.

[…] Co do spójników podrzędnych, to wiedzieć należy, że spójniki: żeby, iżby, jakby, gdyby, choćby itp. są to właściwie spójniki—że, iż, jak, gdy, choć z trybem warunkowym, że więc po nich (oprócz przyrostków osobowych: — m, — ś, — śmy, — ście) następować musi imiesłów na — ł, — ła, — ło [...].

§ 462. Pozostaje do wykazania, na czem się zasadza ustrój czasownika, t. j. osobowych form czasownikowych. I tu także mamy ustrój dwuczłonowy: temat + końcówka osobowa, która właściwie jest przyrostkiem osobowym; dalsze podobieństwo z imionami polega na tem, że i w czasowniku przyrostek osobowy jest członem utożsamiającym, a temat — odróżniającym, [...].