terminów gramatycznych online
zaimek
Geneza: łac. pronomen
Zaimek. Klasa wyrażeń uznawanych wprawdzie za odrębną część mowy, ale z zastrzeżeniem, ze jest to część mowy wyróżniana na podstawie innych kryteriów niż rzeczownik, przymiotnik, czasownik czy przysłówek
Cytaty
Język polski ma dziesięć części mowy: Rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek, słowo, imiesłów, przyimek, przysłówek, spójnik, wykrzyknik.
Zaimek jest to wyraz, który się kładzie zamiast rzeczownika.
Zaimki dzielą się na osobowe, posiadawcze, odnośne, wskazujące, pytające, łączące i nieoznaczone.
[…] W powyższych przykładach takiem wyrazami są: ja, zastępujące imię Boleś, i twój, zamiast papy. Takie wyrazy nazywają się zaimkami, bo się kładą zamiast imion […].
Podmioty trzech osób, tj. istotniki lub zamiast nich stojące zaimki ja, ty, on, odmieniają się przez liczby i różnego są rodzaju, zatém i słowa dla zgody z niémi odmieniamy przez liczby, co się nazywa liczbowaniem, a w czasie przeszłym i z niego urobionych i przez rodzaje, i to się nazywa rodzajowaniem [...].
Zaimki dzielą się na rzeczowne i przymiotne. Rzeczownemi są te, które zastępują miejsce rzeczowników czyli istotników, a w zdaniu są podmiotem, lub dopełnieniem […]. Przymiotnemi są te, które określają istotniki, albo téż razem i określają je i zastępują, a odmieniają się jak przymiotniki, w zdaniu zaś są określeniem; lecz gdy są użyte bez istotnika mogą być podmiotem lub dopełnieniem [...].
Przez uszanowanie zaczynamy od wielkiej litery: Pan Bóg, Najwyższy, niech się dzieje wola Jego święta; także mówiąc o ludziach (nie o ich godnościach lub urzędach) z przymiotnikami: Najjaśniejszy Pan, Przewielebny Ksiądz, Pan Starosta, zwłaszcza jeśli do nich samych piszemy; w tym razie i zaimki piszą się wielką literą: Twój przyjaciel, brat Pański i t. p.
IV. przyp. l. poj. zaimków rodzaju żeńs. ma - ą: moją, twoją, swoją, naszą, samą, jedną, wszystką..; wyjątkowo ę mają: tę i tamtę.