Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

zaimek

Język: polski
Geneza: łac. pronomen
EJO 1999, s. 654 Definicja współczesna

Zaimek. Klasa wyrażeń uznawanych wprawdzie za odrębną część mowy, ale z zastrzeżeniem, ze jest to część mowy wyróżniana na podstawie innych kryteriów niż rzeczownik, przymiotnik, czasownik czy przysłówek

Cytaty

Partes Orationis. Części składające mowę. Nomen, Imie. Pronomen, Zaimek. Verbum, Słowo. Participium, Ucześtnik, albo, Imie-słow: iż ma uczestnictwo z słowem i z Imieniem. Adverbium, Przysłowek. Praepositio, Przedimek. Interiectio, wrzeszcz albo wykrzyknik. Conjunctio, spojnik.

Przyrostek że ma postać spójnika że, np. wiem ŻE tak jest; przyrostki to, ci, mają postać zaimków, np. TO, co mówisz; winienem CI (zamiast tobie); lecz znaczenie ich wcale jest odmienne.

Zaimek on, gdy się tak skraca w niektórych przypadkach, że, nie stanowiąc syllaby, przyłącza się w wymawianiu do przyimków do, po, przez, nad, słusznie także i w pisaniu jak jeden z niemi wyraz łączyć się powinien: doń, poń, przezeń, nadeń.

Język polski ma dziesięć części mowy: Rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek, słowo, imiesłów, przyimek, przysłówek, spójnik, wykrzyknik.

Zaimek jest to wyraz, który się kładzie zamiast rzeczownika.

Zaimki dzielą się na osobowe, posiadawcze, odnośne, wskazujące, pytające, łączące i nieoznaczone.

Zaimek jest to część mowy odmienna, która używa się zamiast rzeczownika, (imienia) albo też służy do jego określenia: Mama twoja była w domu, [...] jéj nie zastałam. [...] Zaimek podług rozmaitego swego znaczenia bywa: osobisty, zwrotny, dzierżawczy, ukazujący, pytający, względny i ogólny.

Zaimki odmieniają się przez: rodzaje, liczby, osoby, przypadki.

W języku portugalskim rozróżnia się dziesięć części mowy (partes do discurso):

1.rzeczowniki — substantivos, 2. przedimki — artigos,

3.przymiotniki — adjectivos, 4. zaimki — pronomes, [...]

Początkową literę wielką piszemy też we wszelkich wyrazach pospolitych, oznaczających osobę, do której piśmiennie wprost się zwracamy, także w przymiotnikach i zaimkach, ściągających się bezpośrednio do tej osoby np. proszę Ciebie, kochany Bracie.

II. Wyrazy jako całości ze względu na znaczenie (części mowy): A. Wyrazy ★samodzielne: 1. imiona (nomina): a) ★rzeczownik (substantivum), b) ★przymiotnik (adiectivum), c) ★liczebnik (numerale); 2) ★zaimek (pronomen); 3) ★czasownik (słowo, verbum); 4. ★przysłówek (adverbium); 5) ★wykrzyknik (interiectio).

Zaimki (pronomina) - wyrazy zastępujące imiona i przysłówki.