terminów gramatycznych online
zaimek
Geneza: łac. pronomen
Zaimek. Klasa wyrażeń uznawanych wprawdzie za odrębną część mowy, ale z zastrzeżeniem, ze jest to część mowy wyróżniana na podstawie innych kryteriów niż rzeczownik, przymiotnik, czasownik czy przysłówek
Cytaty
Język polski ma dziesięć części mowy: Rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek, słowo, imiesłów, przyimek, przysłówek, spójnik, wykrzyknik.
Zaimek jest to wyraz, który się kładzie zamiast rzeczownika.
Zaimki dzielą się na osobowe, posiadawcze, odnośne, wskazujące, pytające, łączące i nieoznaczone.
Zaimek jest to część mowy nieodmienna, która się używa zamiast imienia lub téż kładzie się przy imieniu dla określenia tegoż.
Zaimek jest to część mowy, która się używa zamiast imienia, albo przy imieniu dla określenia tegoż.
[…] W powyższych przykładach takiem wyrazami są: ja, zastępujące imię Boleś, i twój, zamiast papy. Takie wyrazy nazywają się zaimkami, bo się kładą zamiast imion […].
Podmioty trzech osób, tj. istotniki lub zamiast nich stojące zaimki ja, ty, on, odmieniają się przez liczby i różnego są rodzaju, zatém i słowa dla zgody z niémi odmieniamy przez liczby, co się nazywa liczbowaniem, a w czasie przeszłym i z niego urobionych i przez rodzaje, i to się nazywa rodzajowaniem [...].
Zaimki dzielą się na rzeczowne i przymiotne. Rzeczownemi są te, które zastępują miejsce rzeczowników czyli istotników, a w zdaniu są podmiotem, lub dopełnieniem […]. Przymiotnemi są te, które określają istotniki, albo téż razem i określają je i zastępują, a odmieniają się jak przymiotniki, w zdaniu zaś są określeniem; lecz gdy są użyte bez istotnika mogą być podmiotem lub dopełnieniem [...].
Widzimy, że te wyrazy: ja, ty, wy, zastępują imiona rzeczowne, tj. rzeczowniki: nauczyciel, Stanisław, uczniowie; podobne wyrazy zastępują także (jak później zobaczymy) i imiona przymiotne oraz imiona liczbowe, stąd takie wyrazy, które zastępują imiona, zowią się zaimkami (za-imek, za-imię).
Takie części mowy, jak: ja, ty, on, tamten, ów i t. d., których używamy zamiast imienia, nazywają się zaimkami.