Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

imiesłów czasu teraźniejszego

Język: polski

Cytaty

Imiesłów czasu térazniéjszégo kończy się zawsze na ing, i może się kłaśdź, albo rzeczownie, albo przymiotnie. Gdy się kładnie rzeczownie czy przymiotnie, służy mu to, cośmy mówili o rzeczownikach i Przymiotnikach.

Słowa niedokonane nijakie mają trzy imiesłowy 1) czasu teraźniejszego, np. płynący; 2) czasu przyszł. mający płynąć. 3) imiesłów nieodmienny czyli osobliwy 1wszy płynąc […].

O formowaniu imiesłowów czynnych lub nijakich na szy i ąc, oraz imiesłowu czasu teraźniejszego na ny. I. Imiesłów na szy […] formuje się od 3ciéj osoby liczby pojedyńczéj rodzaju męskiego w następujący sposób. 1) Jeżeli przed ł jest samogłoska, ł przed szy zamienia się na w, dlatego, że tak samogłoska, jak i zakończenie imiesłowu szy, wymawiają się bez dotknięcia podniebienia językiem; głoska więc zębowa w, jest dogodniejszą pomiędzy niemi, aniżeli głoska odbita podniebienna ł [...] 2) Jeżeli przed ł jest spółgłoska, po ł dodaje się szy [...]. II. Imiesłów na ąc formuje się przez dodanie e do 3ciéj osoby czasu ter. l. m. [...]. III. Imiesłów na ący tak się formuje, i od takich słów pochodzi, jako imiesłów na ąc, dodając po c na rodzaj męski samogłoskę y, na żeński a, na nijaki e [...].