Słownik historyczny
terminów gramatycznych online
terminów gramatycznych online
Mucz/1825
Gramatyka języka polskiego
W. Decker i Spółka, Poznań 1825, jęz. polski
Cytaty według działów 944 cytaty
- Wstęp. O językach 42 cytaty 1–3
- Część I. O głoskach czyli literach w ogólności... 77 cytatów 3–12
- Część I. O głoskach 112 cytatów 13–24
- Część II. O podziele i różnych nazwiskach wyrazów 22 cytaty 24–25
- Część II. O Imieniu 174 cytaty 26–78
- Część II. O Przyimkach 10 cytatów 79–82
- Część II. O Przymiotnikach 33 cytaty 82–92
- Część II. O Przysłówkach 14 cytatów 92–97
- Część II. O imionach liczbowych 37 cytatów 97–107
- Część II. O Zaimkach 27 cytatów 107–119
- Część II. O Słowie 193 cytaty 119–175
- Część III. O Składni 18 cytatów 175–176
- Część III. O układaniu wyrazów na utworzenie zdania i łączeniu zdań między sobą 69 cytatów 176–184
- Część III. Składnia zgody 5 cytatów 185–187
- Część III. Składnia rządu 45 cytatów 187–199
- Część III. Składnia szyku 3 cytaty 200–201
- Część III. Pisownia 56 cytatów 201–216
- Część III. O wierszopisarstwie polskiem 7 cytatów 216–229
Hasła
- a otwarte
- a ściśnione
- abecadło
- abstractum łac.
- akcent (wzmocnienie sylaby)
- analogia
- aspiracja
- biernik (przypadek)
- brzmienie (sposób wymawiania, dźwięk)
- brzmienie głosowe
- brzmienie głosowe nieodbite
- brzmienie przydechowe
- brzmienie syczące
- cecha miękczenia
- cecha rodzajowa
- celownik (przypadek)
- cudzoziemszczyzna (postać gramatyczna)
- cudzymów
- czas główny
- czas niedokonany
- czas omowny
- czas przeszły (praeteritum, czasy przeszłe)
- czas przeszły dokonany
- czas przeszły niedokonany
- czas przeszły nieosobisty
- czas przeszły skrócony
- czas przeszły trybu oznajmującego
- czas przyszło-przyszły
- czas przyszły (futurum)
- czas przyszły dokonany
- czas przyszły niedokonany
- czas przyszły niezłożony
- czas przyszły w obecności
- czas przyszły względem przeszłego
- czas przyszły względem przyszłego
- czas teraźniejszy (praesens)
- czas teraźniejszy trybu oznajmującego
- czas względny
- czas zaprzeszły
- czas zaprzeszły dokonany
- czas zaprzeszły niedokonany
- czasowanie (koniugacja)
- czasowanie (odmiana przez czasy)
- czasowanie bierne
- czasowanie dokonane
- czasowanie omowne
- czasy
- cząsteczka (nieodmienne części mowy)
- części zdania
- część mowy
- czwarta forma (koniugacja)
- czwarta koniugacja
- czwarty przypadek (biernik)
- czynność
- czynność dokonana
- czynność niedokonana
- czynność niedokończona
- czynność skończona
- czytanie
- dawna mowa
- dech
- długość samogłoski
- dodatnia (dodanie słowa)
- domyślnia
- dopełniacz (przypadek)
- dopełnienie (wyraz określający, część zdania)
- drgająca głoska
- druga forma (koniugacja)
- drugi pzypadek (fleksja, = dopełniacz)
- dwugłoska
- dwukropek
- dźwięk (głoska, głos artykułowany)
- dźwięk nosowy
- e otwarte
- e ściśnione
- figura (znak alfabetu)
- forma (deklinacja)
- forma | formy na przypadkowanie
- forma bierna
- forma czasowania
- forma czynna
- forma druga | forma 2ga | druga forma (deklinacja)
- forma nijaka (strona nijaka czasownika)
- forma pierwsza | pierwsza forma (deklinacja)
- forma trzecia | forma 3cia (deklinacja)
- gardło
- gatunki imion (rodzaj)
- głos (dźwięk mowy)
- głoska (dźwięk mowy)
- głoska (znak alfabetu)
- głoska gardłowa nieodbita
- głoska głosowa
- głoska miękka
- głoska mniejsza
- głoska mocna
- głoska nosowa
- głoska odbita podniebienna
- głoska płynna
- głoska podniebienna
- głoska podwójna
- głoska przydechowa
- głoska słaba
- głoska sycząca
- głoska sycząca | spółgłoska sycząca
- głoska sycząca gardłowa
- głoska sycząca nieodbita
- głoska sycząca odbita
- głoska twarda
- głoska twarda gardłowa
- głoska twarda sycząca
- głoska większa
- głoska zębowa
- głoska złączona
- głoska złożona
- głoski podniebienne syczące | syczące podniebienne
- głoski podwójne
- głoski pojedyńcze (litera pojedyncza)
- głosowa podniebienna
- główne zdanie
- gramatyka (wiedza o języku)
- gramatyka powszechna
- gramatyka szczególna
- gruba samogłoska
- gruba samogłoska a
- harmonia
- i cieńsze (litera, głoska)
- iloczas (długość głoski)
- iloczas (dział gramatyki)
- imiesłowy czasu teraźniejszego | imiesłów czasu teraźniejszego
- imiesłów
- imiesłów bierny
- imiesłów bierny czasu przyszłego | imiesłów czasu przyszłego bierny
- imiesłów bierny dokonany
- imiesłów bierny niedokonany
- imiesłów bierny przeszły dokonany
- imiesłów czasu przeszłego bierny
- imiesłów czasu przeszłego czynny
- imiesłów czasu przyszłego | imiesłowy czasu przyszł.
- imiesłów czasu przyszłego czynny
- imiesłów czynny
- imiesłów nieodmienny
- imiesłów nieodmienny 1wszy
- imiesłów nieodmienny 2gi
- imiesłów nijaki
- imiesłów osobliwy
- imiesłów przeszły bierny
- imiesłów zwyczajny
- imię (nazwa, część mowy)
- imię cudzoziemskie
- imię cudzoziemskie nieżywotne
- imię cudzoziemskie nieżywotne przyswojone
- imię gatunkowe
- imię liczbowe
- imię liczbowe główne
- imię liczbowe nieoznaczone
- imię liczbowe oznaczone
- imię liczbowe pierwotne
- imię liczbowe podziałowe
- imię liczbowe porządkowe
- imię liczbowe przymiotne
- imię liczbowe wielokrotne
- imię liczbowe wielorakie
- imię liczbowe wyrażające mnogość
- imię liczbowe zbiorowe
- imię liczbowe złożone
- imię liczby porządkowej
- imię ludzkie
- imię ludzkie męskie
- imię ludzkie rodowe
- imię ludzkie urzędowe
- imię nieforemne
- imię nieodmienne
- imię niewieście
- imię niewieście narodowe
- imię nieżywotne
- imię nieżywotne umysłowe
- imię nieżywotne zmysłowe
- imię ogólne
- imię osobowe
- imię osobowe cudzoziemskie
- imię osoby
- imię pochodne
- imię porządkowe
- imię pospolite
- imię przymiotne
- imię przyswojone
- imię rodowe
- imię rodzajowe
- imię rzeczowne
- imię rzeczowne nieżywotne
- imię rzeczowne żywotne
- imię rzeczy nieżyjącej
- imię skrócone
- imię słowne
- imię swojskie
- imię swojskie ludzkie
- imię szczególne
- imię ułomne
- imię własne
- imię własne cudzoziemskie
- imię własne familijne
- imię własne rodowe
- imię własne urzędowe
- imię zbiorowe
- imię zbiorowe ludzkie | imię ludzkie zbiorowe
- imię zbiorowe zwierzęce
- imię zdrobniałe
- imię zdrobniałe zbiorowe
- imię zgrubiałe
- imię złożone
- imię zwierzęce
- imię żeńskie
- imię żeńskie nieżywotne
- imię żeńskie żywotne
- imię żywotne | imiona żywotne
- imię żywotne ludzkie
- imię żywotne osobowe
- imię żywotne rodowe
- imię żywotne urzędowe
- imiona liczb wielorakich
- imiona liczby wielokrotnej
- j długie
- język
- język (narząd)
- język cudzoziemski
- język dawny
- język mieszany
- język nowotny
- język ojczysty
- język piérwotny
- język pochodny
- język samorodny
- język umarły
- język żyjący
- kanał nosowy | kanał nosa
- kanał ust
- koniec języka
- koniugacja
- koniugować się
- końcówka (zdania)
- kres
- kropka (znak interp.)
- kropka (diakryt)
- liczba
- liczba arabska
- liczba łacińska
- liczba mnoga
- liczba podwójna
- liczba pojedyńcza
- liczbowanie
- litera | litery (znak alfabetu)
- litera głosowa odbita
- litera miękka sycząca odbita
- litera niby miękka
- litera podniebienna głosowa
- litera sycząca
- litera sycząca nieodbita
- litera szczególna
- litery (głoska)
- litery syczące niby miękkie
- łącznik (dywiz, pauza)
- łącznik (w orzeczeniu)
- mianownik (przypadek)
- mianownik podmiotu
- mianownik predykatu
- miejscownik (przypadek)
- miękczenie
- miękkie brzmienie
- mowa (język)
- mowa ludzka
- mowa migowa
- mowa pisana
- mowa ustna
- myśl
- myślnik (kreseczka)
- najęzyczna głoska e
- narząd mowny, narządy mowne
- narzędnik (przypadek)
- narzędzie mowne
- natura mowy
- nawias
- nazwisko (nazwa)
- nazwisko cudzoziemskie (antroponim, nazwa własna)
- nazwisko familijne
- nazwisko obce
- nazwisko zagraniczne
- nieforemność
- nieforemny przymiotnik
- nos
- nota (znamię)
- o otwarte
- o ściśnione
- obiecadło
- odmiana etymologiczna
- odmiana wyrazów | odmiana (słów, wyrazów)
- odmiany (końcówki)
- odmienne zakończenie
- odrzutnia
- odséłacz
- okoliczności (własność; kat. gramat.)
- okoliczność (okolicznik)
- okoliczność czasu
- okoliczność ilości
- okoliczność liczb
- okoliczność miejsca
- okoliczność osób
- okoliczność oznajmienia
- okoliczność przeczenia
- okoliczność przyczyny
- okoliczność przymiotu
- okoliczność pytania
- okoliczność rodzajów
- okoliczność sądu
- okoliczność sposobu
- okoliczność trybów
- okoliczność twierdzenia
- okres
- okres poczwórny
- okres podwójny
- okres potrójny
- onomatopeja
- organ | organ mowny
- osoba (gramatyczna)
- osoba druga
- osoba mówiąca (osoba pierwsza)
- osoba piérwsza | osoba pierwsza
- osoba trzecia
- osobowanie
- otwór ust
- particula łac.
- partykuła (część mowy)
- period (zdanie złożone, wypowiedź)
- peryod (kropka)
- piąty przypadek (wołacz)
- pierwiastek (3 os. lp. cz. przeszłego lub ter.)
- pierwiastek (rdzeń, źródłosłów)
- pierwsza forma (koniugacja)
- pierwszy przypadek (fleksja, = mianownik)
- pismo
- pisownia
- pisownia polska
- płeć
- płeć męska
- płeć odmienna
- płeć żeńska
- poboczna okoliczność zdania głównego
- pochodzić od ...
- podmiot (część zdania)
- podniebienie
- podobność
- podwójne głoski (litery)
- pomniejsza okoliczność zdania głównego
- pomocnik (partykuła (morfem gram.))
- postać grammatyczna
- postać liczbowa
- potoczna mowa
- predykat (część zdania)
- proza
- przecinek
- przeczenie (negacja)
- przedmiot (dopełnienie, obiectum)
- przedmiot bierny
- przedmiot bliższy
- przedmiot dalszy
- przednie zdanie | zdanie przednie
- przedniejszy
- przekładnia (szyk zmienny)
- przestanek | przestanki (w mowie, mowy)
- przestanek głosu
- przestanki | pisowne przestanki
- przycisk (akcent)
- przygłos (diakryt)
- przyimek
- przyimek nierozdzielny
- przymiot (właściwość , cecha)
- przymiot | przymiot zdania (orzecznik)
- przymiotnik
- przymiotnik dzierżawczy
- przymiotnik imionowy
- przymiotnik liczbowy
- przymiotnik nieosobisty
- przymiotnik słowny
- przymiotnik zaimkowy
- przymiotnik zdrobniały
- przypadek
- przypadek bezwzględny
- przypadek względny
- przypadkowanie
- przyrostek (sufiks)
- przyrostek (partykuła)
- przysłówek
- przysłówek liczbowy
- przysłówek miejsca
- przysłówek nieosobisty
- przysłówek nieoznaczony
- przysłówek oznaczony
- przysłówek przeczący
- przysłówek zbiorowy
- przysłówek zdrobniały
- punkt odbicia
- pytajnik (znak zapytania)
- pytanie (o zdaniu)
- rodzaj (gramatyczny)
- rodzaj męski
- rodzaj niewieści
- rodzaj nijaki
- rodzaj przedniejszy
- rodzaj żeński
- rodzajowanie
- rząd
- rzecz (podmiot)
- rzecz nieżywotna
- rzeczownik
- rzeczownik foremny
- rzeczownik ludzki
- rzeczownik ludzki mężczyzn
- rzeczownik męski imion nieżywotnych
- rzeczownik męski imion zwierzęcych
- rzeczownik nieodmienny
- rzeczownik nieosobisty
- rzeczownik nieżywotny
- rzeczownik przymiotowy
- rzeczownik słowny
- rzeczownik umysłowy
- rzeczownik zmysłowy
- rzeczownik zwierzęcy
- rzeczownik żywotny
- rzeczownik żywotny ludzki
- rzeczownik żywotny zwierzęcy
- samogłoska (głoska)
- samogłoska cienka
- samogłoska najęzyczna
- samogłoska nosowa
- samogłoska nosowa cieńsza
- samogłoska nosowa grubsza
- samogłoska odmienna
- samogłoska otwarta
- samogłoska pośrednia
- samogłoska ściśniona
- sąd (zdanie)
- sens (zdanie, wypowiedź, znaczenie wypowiedzi?)
- siódmy przypadek (miejscownik)
- składnia (budowa i układ zdania)
- składnia (dział gramatyki)
- składnia imiesłowu
- składnia rządu
- składnia słów
- składnia szyku
- składnia zgody
- skutek
- słowa swojskie
- słowo (czasownik)
- słowo bierne
- słowo częstotliwe
- słowo częstotliwe dokonane
- słowo czynne
- słowo czynne biernie wzięte
- słowo czynne dokonane
- słowo czynne niedokonane
- słowo dążliwe
- słowo dokonane
- słowo dokonane nijakie
- słowo dwa razy złożone
- słowo foremne (czasownik)
- słowo jednotliwe
- słowo jednozgłoskowe (czasownik)
- słowo niedokonane
- słowo niedokonane częstotliwe
- słowo niedokonane nijakie
- słowo nieforemne
- słowo nieosobiste | słowa nieosobiste
- słowo nieosobiste pierwotne
- słowo nieosobiste pochodne
- słowo niezłożone
- słowo nijakie
- słowo nijakie niedokonane
- słowo nijakie pierwotne
- słowo nijakie pochodne złożone
- słowo nijakie poczynające
- słowo obfitujące (czasownik mający dwa wzorce odmiany)
- słowo osobiste (czasownik)
- słowo pierwotne (wyraz)
- słowo piérwotne (czasownik)
- słowo pierwotne niezłożone
- słowo pierwotne złożone
- słowo pochodne | słowa pochodne (czasownik)
- słowo poczynające (inchoativum)
- słowo pojedyncze
- słowo posiłkowe
- słowo przedniejsze
- słowo przymiotne
- słowo przyswojone
- słowo rządzące
- słowo twierdzące
- słowo ułomne
- słowo umysłowe
- słowo zaimkowe
- słowo zaimkowe zwrotne
- słowo złożone (czasownik złożony, derywowany)
- słowo zmysłowe
- słowo zwrotne
- sposób wysłowienia
- spójnik czasowy
- spójnik domyślny
- spójnik dopełniający
- spójnik jednoznaczący
- spójnik łączny
- spójnik przeciwstronny
- spójnik rozstrzygający
- spójnik wniosku
- spójnik wyraźny
- spójnik wyrażający wątpliwość | niepewność | życzenie
- spójniki | spójnik
- spójniki łączące
- spójniki objaśniające
- spójniki parzyste
- spójniki pojedyńcze
- spójniki porównywające
- spójniki potwierdzające
- spójniki przyczyny
- spójniki rozłączające
- spójniki warunkowe
- spójniki wnioskujące
- spółgłoska (głoska)
- spółgłoska gardłowa | głoska gardłowa
- spółgłoska głosowa
- spółgłoska miękka | miękka spółgłoska
- spółgłoska miękko wyrobiona
- spółgłoska mocna
- spółgłoska niby miękka | głoska niby miękka
- spółgłoska nieodbita | głoska nieodbita
- spółgłoska odbita | głoska odbita
- spółgłoska płynna
- spółgłoska podniebienna | głoski podniebienne
- spółgłoska podniebienna miękka
- spółgłoska podniebienna płynna
- spółgłoska podwójna
- spółgłoska prawdziwie miękka
- spółgłoska słaba | głoska słaba
- spółgłoska twarda
- spółgłoska wargowa
- spółgłoska złożona
- spółgłoski pojedyńcze
- stan bierny
- stan czynny
- stan nijaki
- starodawna polszczyzna
- stopień
- stopień najwyższy
- stopień równy
- stopień wyższy
- stopniować się foremnie | foremne stopniowanie
- stopniować się nieforemne
- stopniowanie | stopniowanie przymiotników (przymiotników, przysłówków)
- subiekt
- sycząca podniebienna nieodbita
- sycząca twarda litera
- syczące miękkie brzmienie
- syllaba (głoski, litery)
- syllabizowanie
- szósty przypadek | przypadek 6ty (fleksja, = narzędnik)
- szykowanie
- średnik
- ton
- trójgłoska
- tryb
- tryb bezokoliczny
- tryb bezokoliczny bierny
- tryb bezokoliczny czynny
- tryb bezokoliczny zaimkowy
- tryb łączący
- tryb oznajmujący
- tryb podległy
- tryb rozkazujący
- tryb warunkowy
- tryb życzący
- trybowanie
- trzeci przypadek (fleksja, = celownik)
- trzecia forma (koniugacja)
- twierdzenie
- ułamek
- usta
- wargi
- wiersz
- wołacz
- wykrzyknik (część mowy)
- wykrzyknik | ! (znak interp.)
- wykrzyknik pierwotny
- wykrzyknik pochodny
- wykrzyknik z przyrostkiem
- wymawianie
- wymowa (artykulacja)
- wyraz
- wyraz cudzoziemski
- wyraz dwuzgłoskowy
- wyraz jednozgłoskowy
- wyraz nieodmienny
- wyraz niezłożony
- wyraz obcy
- wyraz odmienny
- wyraz piérwoty
- wyraz pobratymski
- wyraz pochodny
- wyraz przestarzały
- wyraz przyswojony
- wyraz skrócony
- wyraz swojski
- wyraz trzyzgłoskowy
- wyraz wielozgłoskowy
- wyraz zbytkowy
- wyraz złożony (compositum)
- wyrazy liczbowe niezupełnie oznaczone | imię liczbowe niezupełnie oznaczone
- wyrazy liczbowe zupełnie nieoznaczone | imię liczbowe zupełnie nieoznaczone
- wyrazy składające mowę
- wyrażenie
- wyrażenie przenośne
- wyrażenie przysłówkowe
- wyrzutnia (w wyrazie)
- wzgląd bierności
- wzgląd bierny
- wzgląd kierunku
- wzgląd myśli | wzgląd | względy
- wzgląd przeznaczenia
- wzgląd stosowności
- wzgląd zbliżania
- zaimek
- zaimek dzierżawczy
- zaimek odpowiadający
- zaimek osobisty
- zaimek przymiotny
- zaimek pytający
- zaimek rzeczowny
- zaimek ukazujący
- zaimek względny
- zaimek złożony
- zakończenie
- zakończenie czasowe
- zakończenie męskie
- zakończenie nijakie
- zakończenie osobowe
- zakończenie powierzchowne
- zakończenie słowne
- zakończenie żeńskie
- zamiana samogłosek
- zamieniać (się)
- zawieszka
- zdania cząstkowe
- zdania pojedyńcze
- zdania złożone (rozwinięte)
- zdania zupełne
- zdanie
- zdanie celowe
- zdanie nawiasowe
- zdanie poboczne
- zdanie podległe
- zdanie pośrednie
- zdanie przedmiotowe
- zdanie rozłączne
- zdanie rządzące
- zdanie rządzone
- zęby
- zgadzać się | zgadzać
- zgłoska
- zgłoska długa
- zgłoska krótka
- zgłoski obojętne
- zgłoskowanie
- zgoda
- zmiękczenie
- zmiękczona spółgłoska
- znaczenie
- znaczenie nijakie
- znaczenie warunkowe czasu przeszłego
- znak miękczenia
- znak ściśnionego wymawiania
- znaki (diakryt)
- znamię prawe
- znamiona (znak pisarski)
- znamiona pisowne
- zwyczaj narodowy
- źródłosłów (rdzeń, temat)
- żywotne imię zgrubiałe