Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

ogólnopolski

Hasło w cytatach: og.-pol., og.-polskie, ogólnopolskie
Język: polski
Dział: Kultura języka, Dialektologia (współcześnie)

Cytaty

Widać z tego, że łączenie i tylko z poprzedzającemi podniebiennemi, a y tylko z niepodniebiennemi wcale nie jest dziś ogólnopolskie [...].

Z tem zapewne w związku og.-pol. słońce i częste tłomačyć.

Występowanie ů po z ł po protetycznem i ̯ wskazywałyby na dość dawne ułożenie się tych stosunków; a godna jeszcze uwagi, że og.-pol. ą i å(N), które w całej Wielkopolsce (też w dialekcie czarnkowskim) zlały się co do wartości ustnej z u [...].

Cieniowanie poziome: wymowę og.-pol. ę jak ą przy zachowaniu og.-polskich eN i aN, cieniowanie pionowe: wymowę ę eN jak ą ąN (ewent. ǫ oN ); krzyżyki: wymowę ę równorzędną z przejściem og.-pol. aN w eN (Zob. str. 438—440).

Ogólnopolski «dotyczący całej Polski, obejmujący całą Polskę; obowiązujący, występujący w całej Polsce»: [...] Objawów oddziaływania mowy wschodnich Polaków na ogólnopolski język literacki nie ma wprawdzie zbyt wiele, ale za to przeniknęły one głęboko w jego strukturę i sięgnęły aż do zachodnich kresów polszczyzny. LEHR Szkice 29. W razie konfliktu między własną wymową i ówczesną normą językową Mickiewicz przystosowywał tekst publikowany do normy ogólnopolskiej. Pam. Lit. 3, 1954, s. 177. W całej Polsce do końca XV wieku koguta wszędzie kurem nazywano, był to wyraz ogólnopolski i z żadnym zespołem narzeczowym nie był związany. BRÜCK. Kult. I, 45.