terminów gramatycznych online
nazwa miejscowa
Język: polski
- Budowa wyrazów: Łoś II/1925
- Dialekty języka polskiego: Nitsch/1923
- Główne przepisy: Łoś/1918
- Historyczna fonetyka czyli głosownia: Rozw/1923
- Słownik, tom IV (L-Nić): Dor/1958–1969
Nazwa miejscowa. Imię własne oznaczające miejsce (miasto, wieś, przysiółek, rzekę, górę, las, pole itp.). Niekiedy w tym sensie używa się terminu "n. geograficzna”, natomiast znaczenie n. m. ogranicza się do osiedli ludzkich (tzw. ojkonimów), tzn. miast, dzielnic, wsi, przysiółków.
Cytaty
W ten sam sposób utworzono nazwy miejscowe: Boryja, Bogoryja, Czartoryja, gdzie drugą część stanowi imię utworzone od czasownika ryć, jak w Kołomyja, wodomyja — imię utworzone od czasownika myć.
Ciekawsze są odwrotne wyrównania [...], w nazwach miejscowych pospolite na całej północy od Krajny po Suwalskie [...].
Ciekawsze są odwrotne wyrównania, [...] w nazwach miejscowych pospolite na całej północy od Krajny po Suwalskie [...].
Na mieszaniu tego typu z poprzednim, mającym stały przycisk końcowy [...] polegają z jednej strony formy jak pol. łąka obok nazw miejscowych Łęki, dial. trzóda i staropol. czreedze (= *trzédzie) obok powszechnego trzoda [...].
Drugi typ wyrównania przedstawiają nazwy miejscowe takie jak Sącz Sącza z dawniejszego Sądecz Sądcza.
W ten sam sposób tworzono nazwy miejscowe z prefiksami, także pochodne z wyrażeń syntaktycznych np. Zawiercie — 'miejsce za Wartą', Podbrodzie — 'pod brodem', Zalesie, Międzyrzecze, Międzyborze — 'między borami' [...] a także liczne nazwy geograficzne lub topograficzne: podgórze, międzymorze, nadbrzeże, wybrzeże, przedmieście, nawsie, opole, podgrodzie, podzamcze i inne.
Miejscowy -owi 1. «związany z daną miejscowością (o której mowa), terenem (rzadko krajem), zwłaszcza: znajdujący się, powstały, przebywający stale w danej miejscowości, jej właściwy; lokalny, tutejszy; krajowy»: [...] ∆ Nazwy miejscowe «nazwy miejscowości (miast, wsi, osiedli itp.)»: Przyrostek -ic służył w języku staropolskim nie tylko do tworzenia nazw miejscowych patronimicznych, ale także oznaczających ludność od terenu przez nią zamieszkałego. Jęz. Pol. 1938, s. 13. [...] // L.