nazwa

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Such/1849
• Kurh/1852
• Oż/1883
• Jes/1886
• Uchw.AU/1891
• Kr/1917
• Łoś/1918
• Nitsch/1923
• Rozw/1923

Miano własne jest to nazwa pojedynczéj jednostki (indywiduum).

Pisze się przteo początkowa litera większa. [...] W rzeczownikach szczególnych czyli własnych. Do tych należą imiona i nazwiska osób, tudzież nazwy narodów, części świata, krajów, miast, wiosek, i innych miejsc, oraz gór, mórz, jezior, rzek; imiona istot usobionych, tudzież imiona dawane niekiedy zwierzętom i rzeczom nieżywotnym, jakiemi są niektóre gmachy, okręty, dzwony i t p. na koniec tytuły dzieł.

Pyt. Jak należy nazywać kraj, czy od rzeki Slęza Slęzko czy Slązk?

Odp. Od rzeki widno ta nazwa kraju powstała, a zatem tak i nazywać trzeba, i od nazwiska Sylingów pierwotnych [...].

Pyt. Co do jinnych nazw rzek i miast, czy powinniśmy łacińsko pol. pisowni trzymać się?

Odp. Niezawodnie [...].

Wojciechowski Tad. [Tadeusz] powiada: "Porównując te nazwy w języku polskim z takiemiż nazwami w jinnych językach, uderza pewna właściwość, a raczej niezmierne bogactwo naszej mowy, która rozporządzała tylą środkami językowemi".

Naukę zaczęliśmy od wykazania, że co innego jest osoba lub rzecz, a co innego jej nazwa czyli wyraz.

Imiona własne słowiańskie oraz imiona wzięte z języków, nie używających alfabetu łacińskiego: Wyszehrad, Jelaczyc, Sołowiew, Brankowicz, Cankow, Trikupis i t. p .; tu należą także: imiona własne i nazwy ludów azyatyckich, afrykańskich, amerykańskich i australskich, np. chedyw (nie khedive), Czippewaje (nie Chippewaje, jak często piszą według transskrypcyi angielskiej, francuskiej, holenderskiej i t. p.).

W nazwach składających się z kilku wyrazów, zaleca się pisać wielką literą tylko wyraz pierwszy albo też wyrazy wyróżniające, n. p.: Rada Szkolna krajowa, Towarzystwo Sztuk pięknych, Towarzystwo Przyjaciół Nauk, c. k. uprz. akcyjny Bank Hipoteczny i t. p.

§ 14. Wszystko, co nas otacza, ma w mowie naszej swój osobny wyraz, swoją nazwę.

Każdemu przedmiotowi odpowiada pewna nazwa, np. stół, klucz, czapka, dom, kij, książka, talerz; wyrazy więc: stół, klucz i t. d. są nazwami przedmiotów.

Zaimki są to wyrazy, używane zamiast imienia osoby lub rzeczy, zamiast nazwy przymiotu czy właściwości, albo też zamiast nazwy liczby.

Odwrotnie znów z Igołomi zrobiono Igołomję; jest to nazwa czysto polska, oznacza miejsce, gdzie si껳o-mie«(t.j.łamie)»igo«(t.j.jarzmo).

Ze względów uszanowania powszechnie piszą przez wielką literę nazwy: Bóg (ale bogi pogańskie), Trójca św., Mesjasz, Zbawiciel, Syn Boży, Baranek Boży, Pan, (w znaczeniu Bóg).

Ta południowa wymowa obejmowała zdaje się pierwotnie i Krajnę, przynajmniej na jej zachodzie i południu mówi się serce i ćv'erć (powszechna tam nazwa 'śąsieka') [...].

Dalszy wywód niepewny; zwykle łączą tę nazwę z Desną.

Imiona własne i nazwy: Bogdan, Radgoszcz, Radwan, Racław Racławice, Więcław, Chwalszyce.