Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

liczebnik ułamkowy

Język: polski
EJP 1991, 186 Definicja współczesna

Liczebnik jako część mowy tradycyjnie w gramatykach pol. wydzielany jest na podstawie kryteriów znaczeniowych [...]. Ze względu na znaczenie dzieli się l. na: l. główne, l. zbiorowe, l. porządkowe, ułamkowe (pół, ćwierć, jedna szósta, trzy piąte), wielokrotne [...].

Cytaty

Liczebniki dzielą się na: 1. Główne. 2. Porządkowe. 3. Ułamkowe. 4. Zbiorowe. 5. Stosunkowe.

W liczebnikach ułamkowych dorozumiewa się rzeczownik część. Dlatego liczebniki ułamkowe spadkują się zawsze w rodzaju tego rzeczownika, to jest w rodzaju żeńskim […].

Liczebniki ułamkowe są te, które oznaczają jedną lub więcéj części całéj liczby i które się składają z liczebników głównych i porządkowych [...]. Liczebniki ułamkowe odpowiadają na pytanie: Jaka część czego?

Na oznaczenie liczb ułamkowych, mianowicie liczb, wyrażających całości z połówkami, mamy formy liczebników: półtora, półtrzecia, półczwarta, półpięta, ... półdziesięta, i t. d. Są to wyrazy złożone z liczebnika pół i z form dopełniacza liczebników porządkowych dawnej deklinacji rzeczownikowej.