Historical dictionary
of grammatical terms online

tryb

Language: polski
Etymology: niem. Trieb 'pęd, skłonność'
EJO 1999, 614 Contemporary definition

Tryb. Jest na ogół definiowany jako forma reprezentacji, czyli wykładnik "prawdziwościowej" postawy mówiącego względem wypowiadanej treści. Reprezentuje on modalny składnik semantycznej struktury zdania (modus).

Quotations

Jest pięć sposobów przez które słowa wyrażają działanie. Sposoby te zwane trybami, są następujące [...].

Sześć jest trybów w języku angielskim: bezokoliczny, oznajmujący, rozkazujący, łączący, możebny i warunkowy.

Pięcioraki ten sposób wyrażenia bytu, stanu, czynności, podmiotu nazywamy trybami czyli sposobami, a odmianę zakończeń słowa dla wyrażenia tych pięciu sposobów nazywamy trybowaniem czyli odmianą przez tryby, sposoby.

Modus Tryb (najlepiéj opuszczać, gdzie można, ten wyraz).

Tryby. Według sposobu, w jaki wyrażamy czynność lub stan przedmiotu, rozróżniamy w języku polskim cztery tryby czyli sposoby.

§ 101. Tryby.

I) Stanisław bierze książkę do ręki i uczy się zadanej lekcji.

II) Stanisławie! weź książkę do ręki i ucz się zadanej lekcji.

III) Stanisław wziąłby książkę do ręki i uczyłby się zadanej lekcji, gdyby nie był chory.

Myśli nasze możemy zawsze wypowiedzieć tylko jednym z trzech powyższych sposobów czyli trybów.