Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

zdanie podrzędne

Język: polski
EJO 1999, 677 Definicja współczesna

Zdanie podrzędne (poboczne). Zdanie składniowo zależne od innego w obrębie z. złożonego. Z. p. pełnią w z. złożonym podobne funkcje jak części z. pojedynczego.

Cytaty

Główném zowie się zdanie, które od innego nie zależy, i samo przez się zrozumiałém być może. 5. Przy zdaniu główném, w miejscu pojedyńczych wyrazów okréślających lub dopełniających, mogą się znajdować całe zdania, które się zowią przydanemi (придаточныя) i dzielą się na okréślające (опредѣлительныя) i dopełniające (дополнительныя). Zdania przydane względem głównego są podrzędnemi (подчинительныя); a zaś główne zdania, połączone między sobą spójnikami, spółrzędnemi (сочинительныя). Spółrzędnemi mogą być także zdania przydane, uważane względem siebie samych, nie zaś w stosunku do głównego.

Zdanie główne uzupełnione przez dodanie zdań podrzędnych, istotnie potrzebnych do wyjaśnienia zawartéj w niém myśli, zowie się okresem. Tworzą sie także okresy z połączenia kilku oddzielnych myśli głównych.

Stosunek części zdania złożonego: a) podrzędny (zdanie nadrzędne i podrzędne), formalnie niepołączony, np. nie wiem, kiedy powrócę do domu; spójnikowy, np. wiem, że jutro odjadę i względny, np. znam człowieka, który umie pracować za wielu.