terminów gramatycznych online
przyrostek (słowowy)
Język: polski
Cytaty
Przyrostnia w Słowach. Przyrostnię czynią zakończenia słowowe odłączne (suffixa) m, ś, śmy, ście, gdyż ony mogą się odrywać od swych osob, i do różnych części mowy przyrastać; które-to części mowy z przyrostkami zawsze osoby te poprzedzają. Ja-m jest pilny; zamiast, ja jest-em pilny [...] Wszak-eście tam po obiedzie byli; zamiast, wszak tam po obiedzie byli-ście.
W dalszych czasach z Pytaniem, będziem kłaśdź Spojnik że między Słowem a Przyrostkiem słowowym, np. Był-że-m, był-że-ś, i t. d., gdyż sposob ten nie tylko znaczy pytanie, ale niejako naleganie.
TRYB ŁĄCZĄCY Znaczy twierdzenie zależące jeszcze od innego słowa połączonego jakim spojnikiem: np. chciałeś bym był znany i t. d. Wyraża on się zwyczajnie przez Czas przeszły słów niedokonanych i dokonanych, nie mniej i Zaprzeszły, ale nie w słowie Być. Tryb ten nie czasuje się z Pytaniem. Bez Przyrostni rzadko się kiedy używa. Wchodzi weń tylko spojnik by. r. m. By byłem znany, nym [...] z Przyrostnią Gdy spojnik by poprzedza słowo z jego przyrostkami. r. m. By-m był znany abo znanym. [...] Przyrostki słowowe m, ś, smy, ście.
Tryb Warunkowy tę ma własność: 1e, iż u końca ma spojnik by z przyrostkami słowowemi: 2e, nie jest rządzonym od innych wyrazów: 3e, daje się czasować z Pytaniem.