terminów gramatycznych online
dosprawiennik
Cytaty
Piérwsza działka wyobrażająca istotnik, jakoby piérwszy przypadek zdania, jest ta, która wskazuje istotę odbywającą sprawę czyli sprawotwórczą, a odpowiada na pytanie kto? co? nazwiéjmy ją mianownikiem np.: człowiek (…). Czwartą, niby czwarty przypadek zdania, wyobrażającą dosprawian, która uwłaściwia sprawomiennik, a objaśnia pytanie jak? czém? w jakim sposobie i jakim środkiem? nazwiéjmy dosprawiennik, np.: gorliwie — z poświęceniem swéj osobistości.
Dosprawiennik, będąc wyrażeniem właściwości sprawomiennika, którego istotą jest sprawomian, przedstawia się głównie w dosprawianie, — ale mogą być także do jego osnowy użyte jakby zastępczo istotniki, liczbowniki, zamianki istotnicze i istnosprawy w przypadku czwartym, albo téż za przybraniem stosunników, ze, we, przez, pod, i innych, a w tym razie przy zmianie przypadków wedle ich rządu. Służy zaś sprawomiennikowi bez różnicy, czy jego sprawomian we zwrocie posługowym lub bezposługowym znajduje się.
Dosprawiennik .... Jedna z siedmiu części zdania, czwarta z porządku odpowiednia dosprawianowi.
Obok jednak omówionych gramatyk stosujących rozmaite określenia tam, gdzie jeszcze nie było żadnego ustalonego, były i takie, które chciały wywrócić wszystkie, nawet już dawno ogólnie przyjęte. Do nich należał podręcznik A. Morzyckiego [...].
Subiectum — mianownik, praedicatum verbale — sprawomiennik, nominale — jestewnik, obiectum directum — biernik, adverbiale loci — zastosownik, modi — dosprawiennik, attributum — właściwnik.