terminów gramatycznych online
czynność przeszła
Język: polski
Cytaty
Spójnik: aby, żeby, iżby, kładzie się ze słowem czasu przeszłego, chociażby mowa była o czynności teraźniejszéj lub przeszłéj, np. proszę, żebyś to zrobił, chcę żebyś pisał [...].
Czynność, jaką czasowniki oznaczają, może być albo teraźniejsza, albo przeszła, albo przyszła, podług tego, czy się co teraz dzieje, kiedy o tem mówimy, czy też przedtem się stało, czy wreszcie się dopiero później dziać będzie. Czynność teraźniejsza może być tylko niedokonana. Czynność przeszła może być albo niedokonana, albo dokonana, np. czytałem, przeczytałem; chwaliliśmy, pochwaliliśmy; pisałem, napisałem; uczyłem się, nauczyłem się.
Oprócz tych trzech czasów, możemy wyrazić jeszcze tak zwany czas zaprzeszły, wyrażający czynność jeszcze dawniejszą od przeszłéj; np.: Lew zjadł był wołu; strach dokoła powstał niezmierny, bo wół był mierny (Kras.) w przykładzie tym, forma: zjadł był jest właśnie owym czasem zaprzeszłym, gdyż wyraża istotnie czynność wcześniej odbytą aniżeli tamte drugie, także już przeszłe czynności (powstał,— był wierny). Ale czasu tego rzadko używamy; zwykle zastępujemy go czasem przeszłym.